Kıl Dokuma ile Kültürel Mirası Geleceğe Aktarmak Üzerine Deneysel Bir Çalışma

Authors : Lütfiye Gül Gündüz

Pages : 322-332

Doi:10.21733/ibad.526160

View : 27 | Download : 6

Publication Date : 2019-08-30

Article Type : Other

Abstract :Anadolu’da unutulmaya yüz tutmuş ve deneysel çalışmaya konu olan geleneksel dokumalar Anadolu’nun beş değişik yöresinden seçilmiş kültürel ürünleridir. Bunlar; Siirt’te şal-şepik, Aydın’da kıl dokuma, Bursa’da elmalı öncek, Bayburt’ta ehram(ihram), Kastamonu’da Tosya Kuşağı adı ile bilinen yöresel olarak gerek yaşam alanlarında gerekse giyim amaçlı kullanılan özgün dokumalardır.   İnceleme yapılan bu geleneksel örneklerin, hammaddesi keçinin üst ve alt ipliklerinden eğrilmiş ve bazılarında yün karışımıyla üretilmiş olan ipliklerdir. Lifler kırkım kılı ve tabak kılı olarak iki şekilde temin edilmektedirler. Yapısal durumuna göre çıkrık veya kirmanla elde büküm işlemi yapılmaktadır. El tezgahlarında dokunan bu kumaşlar, dokumacılarının ifadesiyle; "lifler yağışlı havalarda şişerek suyu içeri almaz ve soğuk geçirmezler. Sıcak havalarda ise gözenekleri kapanarak hava sirkülasyonu sağlar.” Buna doğal bir yalıtım özelliği vardır diyebiliriz. Bu nedenle geleneksel dokumaları önemli kılan ana özellik; kıl ve tiftik ipliklerin yapısal durumudur.   "Ekose Kumaş Üzerinde Keçi Kılının Görsel Etkileri” adlı tez çalışmasına konu olan araştırma; analizleri yapılarak güncel kullanıma uygun tasarlanmış ve kültürel miras olarak aktarılması amaçlanmış olan; değişik örneklerin hammaddelerinin ve dokuma yapılarının incelenmesini kapsamaktadır. Bildiride hammaddenin özelliklerini değerlendiren yeni dokuma ürünlerini araştıran ürün geliştirme ve istihdam yaratma amacı çerçevesinde yorumlanan tasarım projeleri önerisi değerlendirilecektir. Bildiri bu somut öneri ve görsel örnekleri kapsamaktadır.
Keywords : Dokuma, Tiftik, Keçi Kılı, Anadolu