Türkiye’de Kalkınma Planlarında Yer Alan Çevre Sorunları İle İlgili Kavramlara Yönelik Bir İnceleme

Authors : Ender Sivri, Bülent Eskin

Pages : 9-30

View : 39 | Download : 34

Publication Date : 2024-07-16

Article Type : Research

Abstract :Günümüzde iklim değişiklikleri, doğal bitki örtüsündeki değişiklikler, sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler, pestisit, suni gübre ve deterjan gibi kimyasalların kullanımı çevre sorunlarına neden olmaktadır. Uluslararası alanda birçok ülke çevre sorunlarının çözümü için birlikte hareket etmektedir. Türkiye\'de de çevre sorunlarının çözümü için kurumlar oluşturulmuş, yasalar çıkarılmış, planlar gerçekleştirilmiş ve akademik alanda çalışmalar yapılmıştır. 1963 yılından bu yana oluşturulan 11 kalkınma planında da çevre sorunları kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çevre sorunlarına yönelik kavramlar, çözüm yöntemleri ve faaliyetler bu kalkınma planlarında yer almaktadır. Kavramları iyi bilmek ve kavramsal analizler yapmak gelecekteki çevre sorunlarının çözümü için önemlidir. Bu kapsamda, çalışmanın temel amacı, Türkiye\'de hazırlanan 11 kalkınma planında yer alan çevre sorunlarına ilişkin kavramları sayısal verilerle karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu araştırmada içerik analizi kapsamında kelimelerin veya kelime gruplarının bir arada bulunma sıklıkları belirlenmekte ve araştırma alanındaki konulara ilişkin bilgi edinilmektedir. Çalışmada 10 ana çevre sorunu kavramı altında 137 alt kavram incelenmiştir. Kelimelerin sayısal analizinde ve kelime bulutu oluşturulmasında Maxqda programı kullanılmıştır. 10 ana çevre sorunu arasında çevre kirliliği 14 tekrar ile en yüksek sayıya sahiptir. Ayrıca çevre kelimesi 137 alt kavram içerisinde 1024 defa ile en çok tekrarlanan kelimedir. İlerleyen yıllarda Türkiye\'de kalkınma planlarında çevre sorunları kavramlarının yanı sıra sürdürülebilir çevre, yaşanabilir kentler, kentleşme ve ekonomi kavramları da araştırılabilir. Ayrıca ülkeler, kamu ve özel sektör tarafından yapılan planlarda kavram karşılaştırmalarının yapılması literatüre katkı sağlaması açısından faydalı olacaktır.
Keywords : Çevre sorunları, kalkınma planları, kavram analizi, maxqda programı