Türkiye'de Koleksiyonculara Yönelik Bağımsız Sanat Danışmalığının Etik ve Pratikteki Durumu

Authors : Mehmet Kıvanç Gökmen

Pages : 103-118

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Other

Abstract :Koleksiyonculara yönelik bağımsız sanat danışmanlığı, sanat tarihi içerisinde, Batılı ülkeler dışında Türkiye’nin yanı sıra global anlamda sanat piyasasında aktif olan bölgeler ve ülkelerin çoğu için de yeni bir kavramdır. Sanat danışmanlığının temel bir eğitimi ya da okulu yoktur. Birkaç on yıldır dünyanın önde gelen sanat merkezlerinde olduğu gibi Türkiye’de de sanat ortamındaki çeşitli alanlarda kendini geliştiren profesyonellerin bir kısmı sanat danışmanlığını kendilerine meslek edinmektedir. İlk bakışta belli bir bilgi ve deneyimin aktarılması ve koleksiyoncuya öneriler verilmesi gibi basit bir düzlemde algılanabilen bu meslek, diğer yandan birçok etik ve pratiğe dayalı tartışmanın odağındadır. Öyle ki, danışman, danışanını eğitmeli, bilgilendirmeli ve doğru yönlendirmelidir. Koleksiyoncunun alımlarından arada imzalanan anlaşmaya aykırı komisyon elde etmemelidir. Güncel anlamda en tartışmalı kısım, sanat danışmanlığı adı altında faaliyet gösteren kişilerin sanat alanındaki ticari eylem ve ilişkileridir. Diğer yandan sanat danışmanlığının yaygın ve işlerlikli bir alan olmasının sanat ortamına faydalı olacağı özellikle Batılı ülkelerde fark edilmiştir. Dolayısıyla, öncelikle sanat danışmanlığının mesleki ve etik çerçevesinin çizilmesi gerekliliği öne çıkmaktadır. Öyle ki, sanat danışmanlığının işlerlik kazandığı bir sanat ortamında koleksiyoncular danışmanları vasıtasıyla kaliteli üretimlerden haberdar olabilecek, bir koleksiyonun nasıl ve hangi doğrultuda oluşması gerektiği konusunda bilinç kazanacak, danışmanlar sürekli piyasa dinamiklerini takip ettiği için spekülasyonlar azalacak ki bu da daha sağlıklı bir üretim ve satın alma ortamını beraberinde getirecek ve koleksiyonların gelecekte kamu ile nasıl paylaşılacağına dair koleksiyoncu tarafında pro-aktif bir bilinç gelişecektir. Bu makale ile bu mesleğin henüz doğru algılanmadığı, içinin yanlış doldurulduğu ve sınırlarının belirlenemediği ortaya konup, bu meslek alanının sanat ortamı için nasıl daha faydalı hale gelebileceği tartışılacaktır. Özellikle Türkçe literatürün yetersiz olduğu bu konu özelinde yurt dışı yayınlar ile çeşitli yayınlarında yayınlanmış yazılar ve söyleşiler özellikle faydalı olmuştur
Keywords : Bağımsız sanat danışmanlığı, sanat danışmanı, sanat piyasası, koleksiyon, koleksiyoncu