Mercimek (Lens culinaris Medic.) Ürününe Karışan Yabancı Ot Tohumlarının Belirlenmesi

Authors : Mesut Sirri

Pages : 220-230

Doi:10.19159/tutad.1309664

View : 89 | Download : 151

Publication Date : 2023-07-31

Article Type : Research Article

Abstract :Yabancı otlar mercimek (Lens culinaris Medic.)’te üretimi sınırlandıran, üretim maliyetlerini arttıran, verimi ve kaliteyi düşüren en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Bu çalışmayla, Siirt Merkez ve Kurtalan ilçelerinde hasat edilen mercimek ürününe karışan yabancı ot tür ve yoğunluklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışma 2020-2021 yıllarında hasat sonrası ve selektör öncesi 70 farklı mercimek ürün yığınından alınan örnekler üzerinde yürütülmüştür. Çalışma sonucunda mercimek ürününe 13 familyaya dahil 43 yabancı ot türüne ait tohumların bulaştığı saptanmıştır. Mercimek ürününe karışan yabancı ot tohum sayısının 538.6 adet kg-1 olduğu ve örneklerde rastlanan yabancı ot tohumlarının ortalama olarak toplam ağırlığının 9.58 g kg-1 olduğu belirlenmiştir. Mercimek ürününde tohumlarına en sık rastlanan yabancı ot türlerinin sırasıyla; Galium spp. (% 96.96), Vicia sativa L. (% 95.45), Vicia spp. (% 95.11), Avena spp. (% 93.60), Neslia paniculata subsp. thracica (Velen.) Bornm. (% 92.08), Ranunculus arvensis L. (% 90.23), Vicia narbonensis L. (% 71.71), Cephalaria syriaca (L.) Schrad. (% 81.98), Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert (% 76.43), Triticum sp. (% 68.35), Sinapis arvensis L. (% 66.66), Scandix pecten-veneris L. (% 60.77) ve Hordeum vulgare L. (% 51.34) olduğu görülmüştür. Yabancı otların en önemli dağılma ve yayılma yollarından biri de tohumlukla taşınmadır. Bu nedenle bölgede tohumluk mercimeğin sertifikalı çeşitlerden seçilmesi veya mutlaka titiz bir şekilde selektörden geçirdikten sonra kullanılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Mercimek, yabancı ot, tohum kontaminasyonu, selektör, Siirt