Ekosistem Servislerinde Toprağın Rolü

Authors : Safiye Bülbül, Abdulkadir Sürücü, Hikmet Günal, Mesut Budak

Pages : 107-117

Doi:10.19159/tutad.1000641

View : 26 | Download : 16

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Review

Abstract :Ekosistemin yapısının ve işlevlerinin insan refahına katkıları ekosistem servisleri olarak tanımlanmaktadır. Toprak, "ekosistem servisleri” olarak adlandırılan, tedarik etme (örneğin tatlı su, odun, yiyecek ve lif), düzenleme (örneğin iklim, erozyon ve sel), kültürel (örneğin estetik veya manevi değerler) ve destekleme (örneğin bitkilere, hayvanlara ve insan altyapısına fiziksel destek) gibi insan refahı ve sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınma için önemli olan çok çeşitli mal ve hizmetlerin sağlanmasına katkı sunmaktadır. Litosfer, biyosfer, hidrosfer ve atmosfer arasında ara yüz olan toprağın ekosistem servislerinin yerine getirilmesindeki çok fonksiyonlu rolünü anlamak son derece önemlidir. Topraklar ekosistem servislerinin yerine getirilmesinde diğer ekosistemler ile birlikte görev almaktadır. Ekosistem servisleri, çoklu ekosistemler arasındaki etkileşimin sonucu olduklarından, ekosistem servislerini sadece toprağa bağlı olarak tanımlamak yeterli olmayacaktır. Tarımsal faaliyetler ile gıdanın üretilmesi, toprak özelliklerinin yanında, yağış, güneş ışığı ve sıcaklık gibi iklimsel değişkenler ve ekim veya gübreleme gibi insan müdahaleleri ile mümkün olabilir. Bu nedenle, ekosistem servislerinin sağlanmasında topraklar ancak bazı servislerin ne kadar iyi sağlanacağını belirleyen önemli bir ekosistem olarak görev yapmaktadır. Bu çalışmada, diğer ekosistemler ile birlikte insan refahına katkı sağlayan toprağın ekosistem servislerinin gerçekleşmesindeki önemi, yayınlanan güncel araştırmalardan derlenerek ortaya konulmuştur.
Keywords : Ekosistem, toprak fonksiyonu, ekosistem servisleri, tedarik hizmetleri, düzenleme hizmetleri, kültürel hizmetler