Buğday Ekim Alanlarında Sorun Oluşturan Yabancı Ot Türleri: Siirt İli Örneği

Authors : Mesut Sirri

Pages : 142-152

Doi:10.19159/tutad.453465

View : 35 | Download : 23

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, buğday ekim alanlarında sorun oluşturan yabancı otların yaygınlık durumu ve yoğunluklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda; Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Siirt ili buğday ekili alanlarında, 2017-2018 vejetasyon döneminde (Mart-Mayıs aylarında) survey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, çalışma alanını temsil edecek şeklide rastgele toplam 84 tarlada örnekleme yapılmıştır. Surveyler sonucunda Siirt ilinde buğday tarlalarında 1’i tohumsuz, 4 monokotiledon ve 25 dikotiledon olmak üzere toplam 30 familyaya ait 137 yabancı ot türü tespit edilmiştir. Buğday yetiştiriciliğinde önemli sorun oluşturan bu türlerin daha ziyade; Asteraceae (26 tür), Poaceae (22 tür), Fabaceae (13 tür), Brassicaceae (10 tür), Apiacecae (8 tür), Caryophyllaceae (6 tür), Eupharbiaceae (6 tür), Boraginaceae (5 tür) ve Lamiaceae (5 tür) familyalarına dâhil oldukları belirlenmiştir. Çalışma alanında ilçeler düzeyinde yabancı otların yaygınlık ve yoğunlukları arasında kısmen farklılıklar bulunduğu saptanmıştır. Ancak y abancı otların rastlama sıklıkları ve yoğunlukları dikkate alındığında; yabani hardal ( Sinapis arvensis L.), yabani yulaf ( Avena spp.), gelincik ( Papaver rhoeas L.), dil kanatan ( Galium aparine Dandy.), tarla sarmaşığı ( Convolvulus arvensis L.), arap baklası ( Vaccaria pyramidata Medik.), yonca ( Medicago sativa L.) ve a di fiğ ( Vicia sativa L.)’in il genelinde en fazla sorun oluşturan türler olduğu saptanmıştır. Duvar arpası ( Hordeum murinum L.), saka dikeni ( Carduus pycnocephalus L.), testere dişli pıtrak [ Lisae astrigosa (Banksand sol.) Eig.], püsküllü çayır otu ( Bromus tectorum L.), tarla düğün çiçeği ( Ranunculus arvensis L.), tarla köpek papatyası ( Anthemis arvensis L.), İtalyan sığırdili ( Anchusa azurea Miller.) ve adi yavşan otu ( Veronica hederifolia L.) gibi bazı yabancı ot türlerinin ise yaygınlık göstermemelerine rağmen bölgesel olarak yüksek yoğunluklara ulaşabildikleri ve önemli verim kayıplarına sebep olabildikleri tespit edilmiştir. Dolayısıyla çalışma sonuçları dikkate alınarak yabancı otların idaresinde bölgeye özel yönetim stratejileri uygulanmalıdır. 
Keywords : Yabancı otlar, buğday, survey, Siirt