İmajlar ve Algılar Üzerinden ABD-İran İlişkileri: İlk İzlenimler (1830-1914)

Authors : Selin Bölme

Pages : 13-47

Doi:10.26513/tocd.907794

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research

Abstract :ABD-İran ilişkileri, uluslararası ilişkiler literatüründe dar bir zaman aralığına sıkışmıştır. İki ülke ilişkisi genellikle ya 1953 Mussadık darbesi ya da 1979 İslam Devrimi milat alınarak incelenmektedir. Oysa ABD’nin İran’la olan gayri resmi ilişkilerini 1830’lara, diplomatik ilişkilerini ise 1850’lere kadar götürmek mümkündür. İki ülkenin birbirine dair ilk izleniminin ne olduğu sorusu ile yola çıkan bu çalışma, ABD-İran ilişkilerinde 1830-1914 dönemini İmaj Teorisi çerçevesinde incelemektedir. Çalışma, insan ilişkilerinde olduğu gibi devletlerarası ilişkilerde de ilk karşılaşma anında edinilen imajların ve algıların uzun vadede ilişkiler üzerinde etki bırakabileceği iddiasından yola çıkmaktadır. İncelenen dönemde her iki ülkenin birbirileri hakkında sahip olduğu bilgi, İran’ınki daha az olmak üzere, son derece kısıtlıdır. ABD ve İran, benlik imajlarından, kültürlerinden, tarih bilgilerinden ve uluslararası konjektürden süzülen algıları ile birbirlerine dair gerçekçi olmayan imajlar oluşturmuşlardır. Bu gerçek dışılık iki tarafın da birbirini doğru değerlendirmesini engellemiş, yanlış beklentiler yaratmıştır.
Keywords : ABD, İran, ABD-İran İlişkileri, İmaj Teorisi, İran Tarihi