Genç Tüketicilerde Etkili Kişi Algısı: Sosyal Medyadaki Pazarlama İletişimi Uygulamalarına Sosyal Karşılaştırma Perspektifinden Bir Bakış

Authors : Murat Çelik, Uğur Bakir, Selçuk Bazarci

Pages : 118-139

Doi:10.17829/turcom.1121574

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research

Abstract :Etkili kişilerin alternatif pazarlama iletişimi stratejisi olarak giderek daha fazla kullanılıyor olması, bu kişilere dair sosyal karşılaştırma süreçlerini ve hedef kitleler tarafından bu kişilerin nasıl algılandığını belirlemeyi önemli kılmaktadır. Bu araştırmada, sosyal medyadaki etkili kişilerin takipçileri tarafından nasıl algılandığı ve bunun pazarlama iletişimi uygulamalarına olan yansıması sosyal karşılaştırma perspektifinden ele alınmaktadır. Nitel araştırma deseniyle gerçekleştirilen çalışma, sosyal medyayı aktif kullanan, asgari iki farklı etkili kişiyi takip eden, üniversite öğrencisi 16 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle toplanmış, tümevarımsal yaklaşımla analiz edilmiştir. Görüşmeler sonucunda, katılımcıların etkili kişilere yönelik görüşleri "etkili kişilere yönelik algı ve motivasyonlar”, "etkili kişilere yönelik duygular ve sosyal karşılaştırma” ve "marka-etkili kişi iş birliği ve sosyal karşılaştırma” temaları altında toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre katılımcılar, kendilerine yakın hissettikleri etkili kişilere karşı daha olumlu yaklaşmakta, katılımcılarda olumlu izlenimler daha çok yukarı yönlü asimilasyon olarak ortaya çıkmakta, sınırlı da olsa sempati, acıma gibi aşağı yönlü asimilasyon kodlarına rastlandığı görülmektedir. Ayrıca kıskançlık, haset gibi yukarı yönlü kontrast duygularla sıklıkla karşılaşılırken, etkili kişinin yetersiz görüldüğü durumlarda belirginleşen aşağı yönlü kontrast duygular da gözlenmektedir. Etkili kişi – marka iş birliği boyutuyla bakıldığında ise etkili kişinin, reklam içerikli paylaşımlarda benimsediği doğal akışın dışına çıkmasının tüketiciler tarafından olumsuz karşılandığı tespit edilmiştir.
Keywords : Sosyal Medya, Etkili Kişi, Sosyal Karşılaştırma, Pazarlama İletişimi, Genç Tüketiciler