Suskunluk Sarmalı Kuramı Çerçevesinde Türk Basını: Cem Karaca’nın Vatandaşlıktan Çıkarılışı ve Dönüşü Haberleri

Authors : Asuman Özer, Ürün Yildiran Önk

Pages : 416-438

Doi:10.17829/turcom.933856

View : 24 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :Anadolu Rock müziğinin en önemli temsilcilerinden olan Cem Karaca’nın yaptığı müzikle olduğu kadar sol siyasi duruşu ile de öne çıktığı bilinmektedir. Şarkılarında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla hakkında yargılama süreci başlatılan Karaca, yurt dışında olduğu sırada 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi gerçekleşmiştir. Hakkındaki yargı sürecinin tamamlanması için geri çağrılan Karaca bu talebi reddetmiş, sonrasında da 1983’te Türk vatandaşlığından çıkarılmıştır. Karaca, darbe yönetiminin ardından ANAP (Anavatan Partisi) döneminde yumuşayan siyasi atmosfer sayesinde 1987’de Türkiye’ye dönebilmiştir. Bu çalışmada amaç, Suskunluk Sarmalı Kuramı’nın Türk basınındaki etkisini Karaca’nın vatandaşlıktan çıkarılışı ve Türkiye’ye dönüşü süreçleriyle ilgili haberler üzerinden araştırmaktır. Bu çerçevede Cumhuriyet gazetesindeki haberler, eleştirel söylem analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgular, Cumhuriyet gazetesinde Karaca’nın hem vatandaşlıktan çıkarılışına hem de Türkiye’ye dönüşüne ilişkin haberlerde farklı tutumlar yansıtılmasına karşın her iki süreci işleyen haberlerin de resmi söylemle uyumlu olduğunu göstermektedir. Hem darbe yönetimi sürecinde hem de ANAP döneminde, muhalif olma iddiasındaki bir gazetedeki haberlerin bile baskın görüşle örtüşmesi, ‘Suskunluk Sarmalı’nın varlığını açıkça ortaya koymaktadır.
Keywords : Suskunluk Sarmalı Kuramı, 12 Eylül Askeri Darbesi, Haber, Eleştirel Söylem Analizi, Cem Karaca.