Planlı Eskitme Kavramı Bağlamında Tüketici Tutumları

Authors : Merve Çerçi, Nurhan Zeynep Tosun

Pages : 1-19

Doi:10.17829/turcom.869143

View : 27 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research

Abstract :Planlı eskitme ürünleri tüketicilere gerekenden biraz daha önce aldırmak adına onların bir tasarı ile üretilmesidir. Bu tasarı ürünlerin tüketicileri tarafından ne kadar süre boyunca kullanılması isteniyor ise ona göre yapılmaktadır. Böylece zamanı geldiğinde ürünler kullanılamaz hale gelerek yenilerinin alınmasının önü açılabilir. Yaşam eğrileri kasıtlı olarak kısaltılan ürünlerin yerine, pazara yeni sürülen ürünlerin tüketicilerin zihninde yer edindirilme aşamasında, planlı eskitmenin devinimini sağlayan temel unsur ise reklamdır. Bu çalışmada amaç, katılımcıların planlı eskitme eğilimlerini test ederek, onların planlı eskitme faaliyetlerine yönelik bilişsel, duygusal ve davranışsal tutumlarında reklamın rolünü ölçümlemektir. Bu amaç doğrultusunda deney ve kontrol grubu olarak ayrılan katılımcılardan, deney grubuna Apple’ın reklam filmleri izlettirilirken, kontrol grubuna izlettirilmemiştir. Manipüle amacı ile kullanılan bu iki reklam filminin biri tutumun bilişsel ögesine seslenirken, diğeri ise duygusal ögesine seslenmektedir. Bu çalışma için dizayn edilen araştırmada, deneysel tasarım yöntemi kullanılmış ve 292 kontrol 294 deney grubundan olmak üzere toplamda 586 geçerli anket analiz edilmiştir. Sonuç olarak, katılımcıların tutumları, onların duygusal ve bilişsel ögesine seslenen reklam filmleri ile manipüle edilmeye çalışıldığında, bu manipülasyonun etkilerinin ortaya çıkmadığı, iki grubun da planlı eskitmeye yönelik eğilimlerinin birbirine benzediği görülmüştür.
Keywords : Planlı Eskitme, Tutum, Akıllı Telefon Kullanıcıları, Ürün Yaşam Eğrisi, Reklam