Darbelere Giden Süreçte Kamusal Rıza Üretiminde Basının Rolü: 27 Mayıs 1960 ve 15 Temmuz 2016’nın Karşılaştırmalı Analizi

Authors : Serpil Seda Şimşek

Pages : 50-76

Doi:10.17829/turcom.481511

View : 21 | Download : 7

Publication Date : 2019-05-31

Article Type : Other

Abstract :Türk siyasi hayatındaki darbelerin hazırlanış safhasında, gerçekleştirilmesinde ve sonrasında meşrulaştırılmasında asker, yargı, akademinin yanı sıra en önemli aktörlerden birisini de medya oluşturmaktadır.27 Mayıs 1960 Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihindeki ilk darbe, 15 Temmuz 2016 ise günümüze kadar gerçekleşmiş son Darbe Girişimi özelliği taşımaktadır. Bu çalışmada, 27 Mayıs Darbesi ve 15 Temmuz Darbe Girişimi öncesinde, basında, özellikle "diktatörlük”, "otoriterlik”, "yolsuzluk”, "fikir ve ifade hürriyetine baskı” kavramları etrafında oluşan darbeye kamusal rıza üretimi süreci ele alınmıştır. İlk olarak Antonio Gramsci’nin "hegemonya” ve Louis Althusser’in "devletin ideolojik aygıtları”na ilişkin teorileri kapsamında, medyanın darbe süreçlerindeki tutumu ile Türkiye’deki hegemonya arasındaki ilişki açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından da bu iki örnek olayda kamusal rızanın nasıl üretildiği, "Kamusal Senaryo Modeli”, Herbert Schiller ve Noam Chomsky’nin medya manipülasyonu analizleri çerçevesinde incelenmiştir. Merkez medya ve uluslararası medyanın bilerek veya bilmeyerek 15 Temmuz’a giden süreçte, 27 Mayıs darbesi öncesine benzer şekilde sivil ve demokratik yönetime karşı bir askeri darbeye rıza üretimi sürecinin parçası olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : 15 Temmuz, 27 Mayıs, medya, Recep Tayyip Erdoğan, Adnan Menderes