Türkiye’de Fikir Sanat Dergiciliği: İlk Dönem Hareket Dergisi Örneği

Authors : Bilgehan Ihtiyar

Pages : 188-203

Doi:10.17829/turcom.489630

View : 19 | Download : 18

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research

Abstract :Dergiler fikir, sanat, kültür ve edebiyat gibi çeşitli konularda kapsamlı bir yapıya sahip olarak okuyucularına zengin bir içerik sunan kitle iletişim araçlarıdır. Bu çalışmada, Tek Partili dönemde yayın hayatına başlayan ve muhalif bir fikir ve sanat dergisi olan Hareket dergisinin 1939 yılı süresince yayınlanan sayıları, milliyetçilik ve din bağlamında incelenmiştir. Çalışmada, nitel veri analizi ve içerik analizi olmak üzere iki ayrı yöntem kullanılmıştır. Nitel veri analiziyle ulaşılan dergi yayınları, içerik analizi yöntemiyle milliyetçilik ve din temaları çerçevesinde analiz edilmiştir. Dergide, milliyetçilik, Müslüman Türk’ün vatanı olarak Anadolu, ahlak ve hareket felsefesi gibi temalar çerçevesinde okuyuculara belli bir fikir verme amacı güdülmüştür. Bu bağlamda çalışma, Tek Partili dönemde yayın hayatına başlayan bir fikir sanat dergisi olan Hareket dergisi hakkında betimleme ve bakış açısı sunmaktadır. Araştırma sonucunda, Hareket dergisinde dinin, hareket felsefesi bağlamında, mücadeleci ve aksiyona yönelik boyutuyla ön planda olduğu görülmüştür. Türk toplumunun, kendi kültürel dinamikleri içinde din ve ahlak bütünlüğüyle gerçekleşebileceği savunulurken, geri kalmışlığın ana sebeplerinin milliyetçilik, din ve ahlaki konulardaki yozlaşmadan kaynaklandığı iddiasına ulaşılmıştır. Batılılaşmanın ve seküler düşünce yapısının hakim olduğu Tek Partili dönemin ideolojisine muhalif olarak da, Rönesans’ın ancak bir medeniyetin kendine özgü değerleriyle gerçekleşebileceği fikri ön plana çıkarılmıştır. 
Keywords : Yayıncılık, Dergiler, Fikir Sanat Dergileri, Hareket Dergisi