Son Dönem Fıkıh Usûlü Eserleri

Authors : Sümeyye Onuk

Pages : 173-195

View : 28 | Download : 9

Publication Date : 2017-09-19

Article Type : Research

Abstract :Bu makale, Tanzimat’tan günümüze kadar oluşan fıkıh usûlü literatürünü incelemektedir. Bu çerçevede iki farklı süreçten bahsedilebilir. Birincisi Tanzimat’tan başlayarak Cumhuriyet dönemine kadar devam eden süreç, ikincisi ise Cumhuriyet’ten günümüze kadar gelen süreçtir. Birinci süreçte yoğun bir şekilde kanunlaştırma faaliyetleri yaşandı. Bazı kanunlar Batı’dan iktibas edilmiş olsa da kanunlaştırma faaliyetleri genel itibariyle İslam hukukuna dayanmaktaydı. Bu yeni hukuk faaliyetlerine bağlı olarak dönemin hukukçu ihtiyacını karşılamak üzere medreseye alternatif, yüksek öğretim düzeyinde yeni kurumlar açıldı. Bu kurumların müfredatına fıkıh usûlü dersleri de dahil edildi ve bu dersleri, dönemin kanunlaştırma faaliyetlerinde de resmen görev alan hocalar verdi. Bu dönemin fıkıh usûlü telifatı da çoğunlukla bu hocaların ders notlarından oluşmaktadır. Cumhuriyet döneminde ise fıkıh ve fıkıh usûlunün mer’î hukukta bir karşılığı yoktu. Bu sebeple fıkıh usûlü dersi hukuk fakültelerinin değil İslâmî eğitim veren kurumların müfredatına dahil edildi. Öncelikli olarak, ders kitabı ihtiyacını karşılamak amacıyla fıkıh usûlünün tüm konularını muhtasar bir şekilde ele alan eserler tercüme ve telif edilmeye başlandı. Bunun yanında fıkıh usûlünün belli konularını ele alan eserler de telif ediliyordu. Fıkıh usûlü literatürünü besleyen bir diğer önemli alan da ilahiyat fakültelerinde yapılan yüksek lisans ve doktora düzeyindeki tezlerdir.
Keywords : fıkıh, fıkıh usulü