The Making of Nuclear Turkey: The Acquisition Process of Jupiter Missiles

Authors : Muhammet Furkan Küçükmeral

Pages : 75-89

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2020-04-27

Article Type : Research

Abstract :Soğuk savaş boyunca yaşanan tüm çatışmalar arasında Küba Füze Krizi nükleer silahların yaratacağı yıkıma en yakın olduğumuz olaydı. Kriz öylesine şiddetliydi ki ABD ve Sovyetler’in böyle bir felaketi engellemek için diplomasiye yönelmesine rağmen, krizin ilk haftası nükleer bir savaşın kapıya dayandığı düşünülüyordu. Dünya kendisinin yok olmasına sebep olabilecek olan nükleer çatışmanın eşiğinde olmasına rağmen kriz diplomasinin derin labirentleri aracılığıyla aşıldı. NATO’nun aktif bir katılımcısı ve Jüpiter füzelerine ev sahipliği yapan ülke olarak Türkiye bu krizin önemli bir parçasını oluşturuyordu. Bu kriz akademi tarafından dikkatli bir şekilde incelenmiş olmasına rağmen füzelerin yerleştirilme ve kaldırılma süreçleri daha detaylı bir incelemeye ihtiyaç duyuyor. Özellikle Türkiye’nin füzeleri yerleştirme kararının arka planı dikkate değer. Bu makale Türkiye’nin füzeleri kendi topraklarına yerleştirme iradesinin arkasındaki sebepleri ve füzelerin kaldırılma sürecini inceliyor. Türkiye’nin kriz süresince edilgen bir aktör olduğu ve füzelere rıza göstermesinin temel sebebinin dönemin süper gücüne itaat ederek siyasal duruşunu sağlama aldığı iddialarına karşın bu makalenin temel iddiası bu kabul sürecinin sanıldığından daha karmaşık bir şekilde gerçekleştiği. Dönemin iç ve dış etmenlerini göz önünde bulundurduğumuzda görülüyor ki ekonomi, ordu gibi siyasi güç odakları, tehdit algısı ve uluslararası unsurlar Türkiye’nin kararını hep birlikte şekillendirmişlerdir. Türkiye’nin kriz öncesi ve kriz esnasında duruşunu değerlendirmek için ikincil kaynakların yanında yerel ve uluslararası gazete arşivleri gibi birincil kaynaklardan da yararlanılmıştır.
Keywords : Küba Füze Krizi, Jüpiter Füzeleri, Soğuk Savaş, Nükleer Türkiye