SÂFÎ’NİN KERBELÂ MERSİYESİ ÜZERİNE BİR TAHLİL

Authors : Selami Turan, Ahmet Akgül

Pages : 31-42

View : 25 | Download : 11

Publication Date : 2013-02-25

Article Type : Research

Abstract :Klâsik Türk şiirinin nazım türlerinden olan mersiye, Arapça bir ibare olan ve "ölen birininiyiliklerini sayıp dökmek” anlamına gelen "resa” kökünden gelmektedir. Edebiyat terimi olarakele alındığında ise "bir kişinin ölümünden duyulan acı ve üzüntünün ifade edildiği; okimsenin iyilik, cömertlik ve yiğitliğinin anlatıldığı; kadere rıza göstermenin, sabırlı olmanınve dünyanın geçiciliğinin vurgulandığı lirik şiirler”dir. Farklı nazım şekilleri ile kaleme alınanmersiyeler, din uluları, devlet büyükleri, aile bireyleri, dostlar ve arkadaşların yanındabilhassa Hz. Hüseyin ve Kerbelâ şehitleri adına yazılmıştır. Mersiye türleri arasında önemlibir yere sahip olan Kerbelâ mersiyelerinde ehl-i beyt sevgisi ve Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’daşehit edilmesinin acısı dile getirilir, bu işe sebep olanlara beddua edilir. Kerbelâ mersiyelerininönemli örneklerinden birisi de XVI. yüzyıl şairlerinden Sâfî’ye aittir. Şairin kaside nazımşekli ile kaleme aldığı Kerbelâ mersiyesinin, yazıldığı dönemden itibaren, çok beğenildiği veMuharrem ayında icra edilen Aşure törenlerinde belli bir ezgiyle okunduğu bilinmektedir.Bu yazıda Sâfî’ye ait olan mersiye; şekil, muhteva, üslûp ve ahenk yönleriyle ele alınmıştır.
Keywords : Klâsik Türk edebiyatı, 16. yüzyıl, Sâfî, Kerbelâ, mersiye