VARDAR YENİCELİ HAYÂLÎ BEY’İN DİVANINDA KALENDERÎLİK İZLER

Authors : Serpil Akgül

Pages : 157-170

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2013-12-12

Article Type : Research

Abstract :Bilindiği üzere kültürümüzün bir parçası olan tasavvuf, divan şiirinin beslendiği kaynak- lardan biridir. Divan şairleri mensup oldukları tarikatlarla ilgili mefhumlara şiirlerinde yer vermişlerdir. Divan şairlerini etkileyen zümrelerden biri de Kalenderîliktir. Bu düşünce sistemi divan şiirinde de etkisini göstermiştir. On altıncı yüzyılın önde gelen divan şairleri arasında yer alan ve "arifler durağı” olarak anılan Vardar Yenicesi’nde yetişen bir şair olan Hayâlî Bey de Kalenderîliğe intisap etmiş divan şairlerinin başında gelmektedir. Tezkirelerde verilen bilgilerin yanı sıra Hayâlî Bey, bu durumu divanında yer alan şiirlerinde açıkça dile getirmiştir. Bu makalede öncelikle bir gazelinin makta beytinde Ma’nide nazm kişverinin tâcdâriyem/Sûretde gerçi başı açık bir kalenderem diyerek kendini başı açık bir Kalenderî olarak vasıflandıran divan şiirinin önemli temsilcilerinden olan Hayâlî Bey’in hayatı hakkında genel bilgi verildikten sonra divanında yer alan şiirlerinde Kalenderîlik akımının izleri seçilen örnek beyitler aracılığıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Daha sonra ise şairin "ocağı” redifli gazeli incelenmiştir.
Keywords : Hayâlî, gazel, Kalenderîlik