DİVAN ŞİİRİNDE OCAK

Authors : Halil Çeltik

Pages : 321-336

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2013-01-15

Article Type : Research

Abstract :Edebiyat hayatın bir çeşit aynasıdır. Şair ve yazarlar doğrudan veya dolaylı olarak içinde yaşadıkları kültürün öğelerini şiire taşırlar. Şiirde bu kültür unsurlarının izleri görülür. Türk kültürünün şiire yansıyan öğelerinden birisi de ocak kavramıdır. Türk kültüründe ocak kavramının özel bir yeri vardır. Ocak, ateş yakılan yer manası dışında aile ocağı, asker ocağı, baba ocağı gibi ifadeler içerisinde de kullanılır. Ocak kelimesine zaman içerisinde türbe, adak adanan yer, tekke gibi manalar da yüklenmiştir. Özellikle Alevi-Bektaşi geleneğinde ocak kelimesi daha farklı manalara gelir. Ocağın dinî hizmetleri yerine getiren ve dede, mürşit, pir gibi isimlerle de anılan görevliler manası da vardır. Bu yazıda, ocak kelimesinin Klasik Türk Edebiyatındaki veya diğer adıyla Divan şiirindeki kullanımı araştırılmıştır. Kelimenin genel manasına kısaca değinildikten sonra, Alevi-Bektaşi literatüründeki karşılığı ve onunla bağlantılı olan askerî terim anlamına ilişkin şiir örnekleri üzerinde durulmuştur.
Keywords : Ocak, divan şiiri, tekke, abdal, derviş, asker