ALEVİLİK-BEKTAŞİLİKTE DÂR

Authors : Mehmet Dönmez, Hasan Çelik, Ergün Armağan

Pages : 183-198

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2018-03-15

Article Type : Research

Abstract :slâmiyetʼin tasavvufi bir yorumu olan Alevilik-Bektaşilik inancında bir çok erkân mevcuttur. Ancak Alevilik-Bektaşiliğin en temel ibadetini ise hiç şüphesiz ki "cemlerˮ oluşturur. "Cemlerˮ; birçok anlamda talipleri gönül eğitiminden geçirerek, onların ahlâki olgunluk içerisinde ilerlemelerine ve toplumsal birer mahkeme olarak işledikleri suçlara karşı alınan kararların da uygulandığı ibadetlerin bir bütünü olarak adlandırılmaktadır. Cemlerin yapıldığı yerin ortasında ise sorguların veya görgülerin yapıldığı ve huzur-u mürşide gelinerek hesap verildiği bir meydan vardır. Bu meydan "dâr meydanıˮ olarak adlandırılmaktadır. Hak-Muhammed-Ali postu önünde mürşit huzurunda taliplerin sorgu ve görgüleri bu meydanda yapılır ve dâr meydanında "dâra duranˮ canların, davranışlarından dolayı hesap vermeleri istenir. Bu sebepledir ki AleviBektaşiler, sorgudan-görgüden geçmeden ve dâr meydanında dâra durmadan inançlarını tam olarak yaşamış sayılmazlar. Bizler de bu müşterek çalışmamızın giriş kısmında öncelikle AleviBektaşi tasavvufunun penceresinden bakarak "dârˮ kavramının taşıdığı anlamları açıklamaya çalışacağız. Makalenin ikinci bölümünde de "dâra durmak veya dâra çekilmekˮ gibi makalenin temel kavramlarının yanında bir de Alevilik-Bektaşilik inancında yer alan dâr çeşitlerini ve bu dâra duruş şekillerinin taşıdıkları anlamları değerlendireceğiz. Makalenin son bölümünde ise Alevi-Bektaşilerin "Hak’a yürüyenˮ canların ardından yürüttükleri "dârdan indirme erkânıˮndan kısaca da olsa bilgiler sunmaya çalışacağız
Keywords : Alevilik-Bektaşilik, dâr, erkân, tasavvuf, tarikat