Şırnak İli Koşullarında Soya Bitkisinin II. Ürün Olarak Yetiştirilebilme Olanaklarının Araştırılması

Authors : Ferhat Öztürk, Ferhat Kizilgeçi, A. Konuralp Eliçin

Pages : 190-198

Doi:10.46810/tdfd.871437

View : 23 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-25

Article Type : Research

Abstract :Soya bünyesinde ihtiva ettiği besinler nedeniyle, insanların ve hayvanların beslenmesinde oldukça önemli bir besin maddesidir. Bu çalışma Şırnak ilinin ikinci ürün soya yetiştiriciliğine uygunluğunun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada farklı olgunlaşma grubunda yer alan 13 soya çeşidi tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak 2019 yılında İdil ilçesinde kurulmuştur. Çalışmada tohum sayısı, 100 tohum ağırlığı, protein oranı, tohum verimi, yağ oranı, ve yağ asit içerikleri incelenmiştir. Çalışmanın varyans analizi sonuçlarına göre incelenen tüm özellikler yönünden çeşitler arasında %1 düzeyinde önemli farklılıklar belirlenmiştir. Araştırmada, tane verimi yönünden Gapsoy 16, Planet ve Lider ön plana çıkan çeşitler olmuştur. Blaze ve Gapsoy 16 çeşitleri yüksek protein ihtiva ederken, Atakişi çeşidi en yüksek yağ oranına sahip olmuştur. Oleik asit içeriği Bravo çeşidinden, linoleik asit içeriği ise Lider çeşitlerinde en yüksek değere sahip olduğu belirlenmiştir. Soya fasulyesinin Dünya verim ortalaması 249 kg/da olduğu göz önüne alındığında, araştırmamızda ortalamanın yaklaşık olarak iki katı verim elde edilebilen soya çeşitlerine sahip olmamızdan ötürü Şırnak ilinde 2. ürün soya tarımının yapılabileceğini göstermiştir. Bu nedenle araştırmada kullanılan soya çeşitlerin, yetişme periyodu ve verim miktarları bakımından Şırnak ili koşullarında ikinci ürün olarak başarıyla yetiştiriciliğinin yapılabileceği kanısına varılmıştır.
Keywords : çeşit, yağ asidi, kalite, soya fasulyesi