Türk Din Psikolojisinde Akademisyen Bir Din Psikoloğu: Hasan Arslan Üzerine Biyografik Bir Araştırma

Authors : Mustafa Koç

Pages : 165-233

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research

Abstract :Din psikolojisi alanında bilimsel araştırma yapan ve akademik metin üreten alan aktörüne ‘din psikoloğu’ denir. Bu makalede, Türkiye’de din psikolojisi alanında yapılan bilimsel çalışmalara önemli katkıları olan akademisyen din psikoloğu Hasan Arslan’ın (a) akademik hayatı, (b) özel ilgi alanları, (c) akademik çalışmaları, (d) lisans ve lisansüstü dersleri, (e) yönettiği lisansüstü tezleri ve (f) Türk din psikolojisi çalışmaları üzerine kişisel düşüncelerine yer verilmiştir. Sonuç olarak makalede; (i)-akademik hayatına ilişkin Arslan’ın 13 yaşında ilköğrenimini tamamladığı; 19 yaşında Mersin Tevfik Sırrı Gür Lisesinden mezun olarak ortaöğrenimini bitirdiği; 26 yaşında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun olarak yükseköğrenimini tamamlayıp 37 yaşına kadar ticaret yaptığı; 40 yaşına kadar Şanlıurfa ve Mersin’de öğretmenlik yaptığı; 42 yaşında Ondokuz Mayıs Üniversitesinde din psikolojisi ‘bilim uzmanı’ olduğu; 53 yaşında Dokuz Eylül Üniversitesinde din psikolojisi ‘bilim doktoru’ olduğu; 40 yaşında İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde din psikolojisi alanında akademik çalışma yaşamına başladığı; adı geçen bu üniversitede 55 yaşında ‘yardımcı doçent’ unvanını aldığı ve ‘doktor öğretim üyesi’ unvanıyla çalışırken 67 yaşında yaş sınırlamasından emekli olduğu; dolayısıyla toplamda 27 yıl bu üniversitede akademisyenlik yaptığı; (ii)-‘(a) dinsel tutumlar, (b) dindarlık ve ekonomik kalkınma, (c) müzik terapi ve dindarlık, (d) milli/dini kişilik tipolojileri, (e) dindarlık ve trafik, (f) din ve yorum, (g) din ve güven, (h) din ve yaratıcı düşünce, (i) dindarlık ve üretim’ gibi özel ilgi alanları (n=9) olduğu; (iii)-Türk din psikolojisi tarihindeki bağlamsal konumu olarak Arslan’ın ikinci nesil din psikologlarının yer aldığı orijinal literatürün anlaşılması sürecini kapsayan ikinci dönem [1980-1999] ile literatüre yerel katkıların başlaması sürecini kapsayan üçüncü dönem [2000-2013] arasındaki geçiş sürecinde değerlendirilebileceği; (iv)-toplam olarak azımsanmayacak düzeyde (n=28) çalışmaları/eserleri bulunan Arslan’ın yayınlarının ürün çeşitliliğine göre bakıldığında ise en çok makalesinin (n=10) olduğu, bunu da sırasıyla kitap bölümlerinin (n=9) ve bildirilerinin (n=4) izlediği; (v)-hem lisans hem de lisansüstü düzeyde dersler (n=21) veren Arslan’ın en çok lisans düzeyinde (n=15) dersler verdiği; (vi)-Arslan’ın öğretim üyeliği boyunca yönettiği lisansüstü tezlere bakıldığında, sınırlı sayıda yüksek lisans tezi (n=5) yönettiği ve hiç doktora tezi yönetmediği saptanmıştır.
Keywords : Din psikolojisi, Biyografik çalışma, Din psikoloğu, Hasan Arslan, Bilim tarihi, Literatür