Psiko-Fenomenolojik Açıdan Yahudilikte Arınma Ritüelleri

Authors : Mustafa Tural

Pages : 131-168

View : 30 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research

Abstract :Arınma ritüelleri, maddi veya manevi kirlilikten arınmak, ibadete başlamak veya kutsalı tecrübe etmeye uygun hale gelmek için yapılan uygulamalardır. Yahudilikte var olan arınma ritüellerinin incelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada; belge tarama modeliyle ulaşılan veriler neticesinde arınma ritüellerinin ne zaman veya hangi durumlarda yapıldığının analitik tespiti için fenomenolojik yöntem, arınma ritüellerinin hangi malzemeler kullanılarak ve ne şekilde yapıldığının analitik tespiti için morfolojik yöntem kullanılmıştır. Yahudilikte var olan arınma ritüellerinin otantikliği veya orijinalliği gibi konularla zamanla Yahudi toplumunda ortaya çıkmış olan heretik akımlarda görülen uygulama farklılıkları gibi unsurlar göz ardı edilerek kapsam dışında tutulmuştur. Bu çalışmayla ulaşılan bulgular ve yapılan değerlendirmelerin bir başka din ile Yahudilik arasında, arınma ritüelleri üzerine yapılacak karşılaştırmalı herhangi bir çalışmaya katkı sunacağı varsayılmaktadır. Manevi arınmayı gerçekleştirdiğine inanan kişilerin psikolojik rahatlama hissetmesine yardımcı olan arınma ritüellerinin şekillendirdiği hijyen anlayışının halk sağlığına da katkısı bulunmaktadır. Bu yüzden dinlerde var olan arınma ritüellerinin incelenmesinin faydalı olacağı varsayılmaktadır. Yahudilikte, arınma ritüelleri için belirlenen kurallar ve uygulamaların kapsamı kirlilik ve suçluluk psikolojisiyle birlikte işlenmiş ve arınma olgusu yazgıyla ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda bu ritüellerin düzenli olarak yapılmasını sağlamak için birçok psikolojik ve toplumsal müeyyideler geliştirilmiştir. Herhangi bir nedenle arınma ritüellerini yerine getiremeyenlerin kendilerini kirli, tanrısal inayetten yoksun ve korumasız hissetmesi ve bu dönemde yaşadığı talihsizliklerle kendi kirliliği arasında bir bağ kurmasını sağlamaya yönelik yaptırımlar belirlenmiştir. Ritüelleri kasten yapmayanlar ise dışlanarak cezalandırılmıştır. Fenomenolojik açıdan Yahudilikteki arınma ritüellerinin; geçiş mensekleri olan doğum, düğün ve ölüm gibi durumlarda, uykudan uyanma ve yemek yeme gibi gündelik aktivitelerde, ibadete başlamadan veya ibadethaneye girmeden önce ve dini açıdan kutsal olan günlerde ve bayramlarda yapıldığı görülmüştür. Tipolojik açıdan maddi ve manevi arınma çeşitlerinin tespit edildiği arınma ritüellerinin Morfolojik açıdan; suyla yıkamak, ateşle yakmak, dua etmek, oruç tutmak, muska takmak, günahını itiraf etmek, tövbe etmek, sadaka vermek, fidye ödemek, kurban kesmek veya gulfe (prepisyum) derisi kesilmek suretiyle değişik şekillerde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
Keywords : Din Psikolojisi, Yahudilik, Ritüel, Temizlik, Arınma