Kök Hücrelerin Toksikoloji Çalışmalarında Kullanımı

Authors : Can Özgür Yalçin, Sezen Yilmaz

Pages : 90-104

Doi:10.18036/aubtdc.334686

View : 29 | Download : 10

Publication Date : 2018-02-28

Article Type : Review

Abstract :Kök hücreler, ilaç/toksisite taramalarında, hastalık yolaklarının araştırılması ve gelişimsel toksisite gibi mekanistik çalışmalarda halihazırda kullanılmaktadır. İnsan-indüklenmiş pluripotent kök hücreleri (iPSC) farklılaşmış, olgun ve özelleşmiş hücrelerden pluripotensi genlerinin manüplasyonu ile elde edilebilmekte ve bu sayede kişinin genetik yapısını yansıtabildiği gibi çevresel maruziyetin neden olduğu toksisite durumları da belirlenebilmektedir. İnsan embriyonik kök hücreleri (hESC) ve iPSC’lerin genomik, proteomik, transkripteomik ve metabolomik kalıpları kapsamlı olarak çıkartılarak; hastalık ve toksisite durumlarının altında yatan yolakların aydınlatılması sağlanabilir. Her ne kadar teknolojik zorluklar ve etik engeller yaygın kullanımlarının önüne geçse de ilaç keşiflerinde ve toksisite çalışmalarında insan kök hücreleri temelli sistemlerin kullanımı, daha güvenli kişiselleştirilmiş ilaçların üretilmesine ve çevresel toksikanlar için daha doğru risk değerlendirmelerinin yapılmasına, maliyet ve deney hayvanı kullanımının azaltılmasına olanak sağlayabilmektedir. Bu derlemede kök hücrelerin toksikoloji çalışmalarındaki kullanımlarından bahsedilmiştir.  
Keywords : embriyonik kök hücreler, indüklenmiş pluripotent kök hücreler, kök hücre, toksisite testleri