Göreme Millî Parkı ve Kapadokya Kayalık Bölgeleri’ne İlişkin UNESCO Raporu Değerlendirmeleri ve Öneriler

Authors : Burak Murat Demirçivi

Pages : 91-106

View : 24 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-28

Article Type : Other

Abstract :Önceki dönemlerden ve medeniyetlerden günümüze kalan doğal ve kültürel mirasın tanınması, korunması, sunumu ve bunların gelecek nesillere aktarımı amacıyla UNESCO üye ülkeleri 1972 yılında ‘Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme’yi kabul etmişlerdir. Bu Sözleşme’nin kabulünden sonra Dünya Mirası Komitesi ve Dünya Mirası Fonu oluşturularak her ikisi de 1976 yılında aktif hâle getirilmiştir. UNESCO’nun tabiriyle ‘üstün evrensel değer’e sahip nitelikteki doğal ve kültürel yerlerin değerlendirilmesi, bu yerlerin Dünya Mirası Listesi’ne kayıt edilebilmesi ve Dünya Mirası’nın korunması ve yönetiminde taraflara rehberlik etmesi için Komite tarafından çeşitli ölçütler ve koşullar geliştirilmiştir. Sözleşme’ye taraf ülkeler, toprakları üzerindeki Dünya Mirası varlıkların korunma durumları da dâhil olmak üzere Sözleşme’nin uygulanmasıyla ilgili Dünya Mirası Komitesine altı yılda bir periyodik olarak rapor vermektedirler. Dünya Mirası Listesi’nde Türkiye’den toplam 17 miras listelenmektedir. Söz konusu varlıkların Liste’ye giriş yıllarına bakıldığında ilk olarak 1985 yılında üç varlığın Liste’ye dâhil olduğu görülmektedir. Bu varlıklardan ikisi Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası (Sivas) ile İstanbul Tarihî Alanları’dır. Çalışmanın konusu olan Göreme Millî Parkı (Nevşehir) ve Kapadokya Kayalık Bölgeleri, aynı yıl Liste’ye dâhil olmuş diğer varlıktır. Göreme Millî Parkı ve Kapadokya’ya ilişkin en son 2014 yılında bir rapor hazırlanmıştır. Raporda ana hatlarıyla eğitim, finansman, hukuk, trafik, planlama ve yönetim alanlarında birtakım eksikliklere yer verilmiştir. Bu çalışma, söz konusu eksikliklere iyileştirici öneriler sunmayı amaçlamıştır.
Keywords : Dünya Mirası Listesi, Dünya Mirası Sözleşmesi, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya Kayalık Bölgeleri