YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM VE TÜRKÇE EĞİTİM AÇISINDAN POSTMODERNİST ROMANLARIN ÖNEMİ: KİTAB-ÜL HİYEL ROMANI ÖRNEĞİ

Authors : Enes Yaşar

Pages : 57-71

Doi:10.24315/tred.870015

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2022-01-26

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Kitab-ül Hiyel romanındaki postmodern unsurların yapılandırmacı yaklaşım açısından ele almak ve Türkçe eğitimi açısından önemini ortaya koymaktır. Yapılandırmacı yaklaşıma göre bireyin iç dünyası, dış dünyadan bağımsız bir şekilde anlam kazanmaktadır. Bu nedenle bireyler dış dünyayı algılarken birçok anlam ve bakış açısının ortaya çıktığı görülmektedir. Benzer şekilde eğitim alanında da bireylerin bilgiyi anlamlandırırken çeşitli şekillerde yorumladıkları ve zihinlerinde yeniden inşa ettikleri anlaşılmaktadır. Dolayısıyla yapılandırmacı yaklaşım öğrencilere herkesi bağlayacak tek bir doğrunun olmadığı anlayışını kazandırmaya çalışmaktadır. Edebi manada bu anlayışı postmodern unsurlara sahip romanların kazandırabileceği tespit edilmiştir. Bu çerçevede çalışmada Kitab-ül Hiyel romanındaki postmodern unsurların öğrencileri tek bir nesnel gerçeklikten uzaklaşmalarına ve öznel gerçekliklerinin farkına varmalarına imkân sağlayabileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla bireyler, yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda romanı okurken olaylara çok yönlü bir bakış açısıyla yaklaşabilme ve olayları farklı boyutlarıyla değerlendirilebilme imkânı bulabileceklerdir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini İhsan Oktay Anar’ın romanları oluşturmaktadır. Araştırmada amaçlı örneklem yoluna gidilmiş olup Kitab-ül Hiyel romanı ele alınmıştır. Romanın anlatı unsurları yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda değerlendirilmiş olup elde edilen çözümlemeler içerik analizi yöntemi incelenmiştir. Bu çerçevede Kitab-ül Hiyel romanında okurların kâşifler aracılığıyla öz benlikleri ve arzuları arasında eleştirel okumalar gerçekleştirebileceği, halk kültürü ve sözlü geleneğe dair izlenimler edinebileceği tespit edilmiştir. Ayrıca okurun ironik anlatı yoluyla metni yapısökümüne uğratabileceği ve çok katmanlı bir yapı üzerinden metni anlamlandırabileceği anlayışı hâkim olmuştur. Bunların yanı sıra çalışmada romanın bireyleri eleştirel ve yaratıcı düşünmeye sevk edebileceği ve aktif bir okur olmaya yönlendirebileceği görülmüştür. Sonuç olarak postmodernist romanların yapılandırmacı yaklaşım açısından eğim alanına katkı sağlayabileceği anlayışı hâkim olmuştur.
Keywords : Yapılandırmacı yaklaşım, eğitim, postmodernizm, roman, Türkçe eğitimi