ARŞİV BELGELERİ IŞIĞINDA SADRAZAM RÜSTEM PAŞA’NIN BÜYÜKKARIŞTIRAN’DAKİ MİMARİ ESERLERİ

Authors : Murat Alkan

Pages : 1-34

Doi:10.33207/trkede.651305

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2020-02-17

Article Type : Research

Abstract :Marmara Bölgesi’nin Trakya kesiminde, Kırklareli ilinin Lüleburgaz ilçesine bağlı bir yerleşim yeri olan Büyükkarıştıran, İstanbul’dan Belgrad’a uzanan tarihi yol üzerindeki durak noktalarından biri olması açısından önem taşımaktadır. Bölgenin 1360 civarında Türkler tarafından fethedilmesinin ardından Roma dönemindeki yerleşimin (Drusipara) terk edilerek 5 km batısına, Karışdırân Süleyman Bey’in adı ile anılacak yeni bir yerleşim yeri kurulduğu anlaşılmaktadır. Osmanlı dönemi boyunca köy statüsündeki Büyükkarıştıran, XVI. yüzyılda Sadrazam Rüstem Paşa tarafından yaptırılan: cami, mektep, han, hamam, iki çeşme, altı dükkân, suyolu ve kaldırımlar ile mamur hale gelmiş ve yol üzerindeki önemli menzil noktalarından biri olmuştur. Ne yazık ki bu eserler arasından, sonradan temel duvarları üzerine yeniden inşa edilen cami ile suyoluna ait üç adet terazi kalıntısı günümüze ulaşabilmiştir. Bu yapıların dışında beldede, Koca Köprü veya Büyükkarıştıran Köprüsü adıyla bilinen, Osmanlı dönemine ait bir köprü de yer almaktadır. Şimdiye kadar inşa tarihi veya banisi hakkında herhangi bir bilgi bulunmayan bu köprünün, -tespit edilen 19. yüzyıla ait bir arşiv kaydına göre- Rüstem Paşa’nın vakfına bağlı olduğu anlaşılmıştır. Köprü ve söz konusu diğer eserlerin, -Osmanlı dönemine ait arşiv belgelerinden hareketle- tarihi süreç içerisindeki seyri ve tespit edilebilen mimari özelliklerinin tanıtılması, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
Keywords : Rüstem Paşa, Büyükkarıştıran, Osmanlı Arşivi, Mimari, Cami, Han, Köprü, Suyolu