NECATİ BEY'İN DİL VE ÜSLUBUNDA TÜRKÇENİN YERİ

Authors : Ahmet Günşen

Pages : 63-86

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2011-01-10

Article Type : Research

Abstract :Klasik Türk şiirinin kurucuları arasında sayılan Necati Bey’in en önemli özelliklerinden biri de özgün söyleyişidir. Bu söyleyişte Türkçe deyim ve atasözleri önemli bir yer tutar. Bir divan şairi olmasına karşın; kaside, kıt’a ve gazellerinde öyle deyim, atasözü ve söyleyişler vardır ki, bunların çoğunu bir halk şairinin dil ve üslubunda dahi bulamayız. Üstelik "Eski dost düşman olmaz.”; "Üzüm üzüme baka baka kararır."; "parmağında oynatmak", "ağzını aramak", "yüz vermemek", "göz süzmek", "kulak vermek/tutmak", "kana susamak"... gibi nice atasözü ve deyimi hiçbir zorlama hissi uyandırmadan gayet tabii bir şekilde kullanabilmektedir. Bunların yanında öyle mısra ve beyitler düzer ki, içinde tek yabancı asıllı kelime de bulunmaz. Bu, bir yerde onun Türkî-i Basit temsilcisi olabileceğinin de tanığıdır. Bu bildiride Necati Bey Divanı taranarak, onun dil ve üslubunu klasik Türk şiiri içinde farklı kılan bu Türkçe deyim, atasözü ve diğer farklı söyleyişleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Necati Bey, Türkçe, klasik Türk şiiri, deyim, atasözü, söz varlığı, dil ve üslup