OSMANLI DEVLETİ'NDE YAPILAN İLK MODERN NÜFUS SAYIMINA (1881/1882-1893) GÖRE EDİRNE'DEKİ ERMENİ NÜFUSU

Authors : Bülent Yildirim

Pages : 85-101

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2011-07-10

Article Type : Research

Abstract :1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları ile Ermeni ıslahatı meselesi, uluslararası alanda Osmanlı Devleti'nin karşısına diplomatik bir sorun olarak çıkarılmıştır. Berlin Antlaşmasının 61. maddesi ile Ermeni nüfusun yoğun bulunduğu vilayetlerde ıslahat yapılması şartı getirilmiş ve bu ıslahatların da uluslararası bir komisyon tarafından takip edilmesi öngörülmüştür. Bu durum üzerine özellikle Ermeni Patrikhanesi tarafından Osmanlı topraklarındaki Ermeni nüfusu çok abartılarak bunlara muhtariyet sağlanması hususunda büyük devletlerin baskı yapmaları amaçlanmıştır. II. Abdülhamid'in iktidarının ilk yıllarında modem bir nüfus sayımı yapılması amacıyla harekete geçilmiştir. Daha önce yapılmış çalışma ve düzenlemeler de dikkate alınarak, Şuray-ı Devlet'çe hazırlanan "Sicil-i Nüfus Nizamnamesi", 4 Eylül 1881 (8 Şevval 1298) tarihinde Padişah tarafından imzalanarak yürürlüğe girmiştir. Aynı tarihte, nüfus sayımının nasıl yapılacağına dair bir de Talimat kabul edilmiştir. Nüfus sayımı kaza düzeyinde organize edilmiş ve her kazada bir nüfus komitesi meydana getirilmiştir. Bu komitede kaza idare meclisinden ve belediye meclisinden birer üye ile nüfus memuru ve askeri bir temsilci bulunmuştur. Ayrıca, komitede gayrimüslimleri temsilen bir üye de yer almıştır. Ermeni asıllı memurlara da nüfus sayımında görev verilmiştir. Edirne Vilayeti'nde yapılan sayımda da Ermenilerden üye bulundurulmuş, kadın ve erkek olmak üzere Ermeni nüfusu belirtilmiştir.
Keywords : Edirne, Nüfus, Ermeni, 1881/1882-1893 Nüfus Sayımı, Osmanlı Devleti