SUR DIŞI İSTANBUL'UNDA İSKÂNIN TARİHİ SEYRI (XV.-XVIII. YÜZYILLAR)

Authors : Zekai Mete

Pages : 57-84

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2011-07-10

Article Type : Research

Abstract :İstanbul’un fethinin ardından, Fatih'in izlediği başlıca politika, savaştan dolayı zarar gören sur içi ve sur dışı kesiminin imar ve ihya edilmesi olmuştur. XV. yüzyılın ikinci yarısı ile XVI. yüzyılın ilk yarısında devletin uyguladığı sistemli sürgün ve iskan faaliyetleri sonucu şehir ve civarında nüfus oldukça arttı. Bu durum, XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren devlet görevlilerini düşündüren sorun olarak ortaya çıkmaya başladı. Bu tarihlerden sonra devlet merkezi eski politikasını değiştirdi ve göçleri engellemeye çalıştı. Ancak bunda çoğunlukla başardı olamadı ve hem Anadolu'dan hem de Rumeli'den gelen göçmen kitleleri sur içi ve sur dışında yerleşmeye başladı. Bu araştırmada İstanbul’un fethinden itibaren XVIII. yüzyılın sonlarına kadar olan dönem incelenmektedir. Göçlerin karakteri, göçmenlerin nerelerden gelip nerelerde meskun oldukları ve devletin bu hareketliliğe karşı olan yaklaşımı ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Çalışmada ele alman coğrafya, güneyde Marmara kıyısına, batıda Çatalca bazen Silivri ve hatta Vize'ye, kuzeyde Karadeniz kıyısına, doğuda ise Boğaziçi sahili boyunca uzanan İstanbul’un Rumeli yakasını kapsamaktadır
Keywords : İstanbul, sur dışı iskan, göç, sürgün, derbend, çiftlik