ŞİİR TASVİRLERİNİ RENKLENDİRME HUSUSUNDA HÂFIZ’IN ŞAHSİ ÜSLUBU

Authors : Sirous Shamisa, Gülçiçek Akçay

Pages : 155-172

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2014-07-10

Article Type : Other

Abstract :Şairler, şiir tasvirlerini oluşturmak ve şiirlerindeki konuları beyan etmek için renklerden yararlanırlar. Fakat renklerin işleniş tarzı, ölçüsü, renklere yöneliş biçimleri her şairde birbirinden farklıdır. Eleştirmenler ve söz ustaları kendi araştırmalarında da edebi eserde rengin önemini pek dikkate almamışlardır. Oysaki edebi eserlerde renklerin işlevinin araştırılması şairlerin tarz ve usullerini açıklamada araştırmacılara yarar sağlayabilir. Bu makalede, "Fars Edebiyatında Kullanılan Renklerin Araştırılması” adlı doktora tezinden istifade edilmiştir. Renklerden yararlanmada Hâfız’a has tarzlardan bazıları tanıtılmaya çalışılmış ve Hâfız’ın renklere karışmış şiirini diğer şiirlerden ayıran üslup özelliklerine dikkat çekilmiştir. Bu makalede incelenen beyit örnekleri Hâfız’ın birkaç kelimeyi yan yana getirerek doğrudan adı telaffuz edilmemiş bir rengi okuyanın gözünde nasıl canlandırdığını, iham ya da kinaye yoluyla veya çağrışımlar yardımıyla kendi şiirsel tasvirlerini nasıl renklendirdiğini göstermektedir. Makalenin sonunda Hâfız ile diğer şairler arasında şiirleri renklendirme hususunda söz konusu yöntemlerin kullanılmasıyla ortaya çıkan temel farklar gösterilmiştir. 
Keywords : renk, Hâfız, şahsi üslup, şiir tasvirleri, ressamlık, kinaye, iham, iham-ı tenasüp, çağrışım