SANATÇI ROMANI (KÜNSTLERROMAN) OLARAK KARARTMA GECELERİ

Authors : Canan Sevinç

Pages : 95-113

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2016-01-10

Article Type : Research

Abstract :Oluşum ya da büyüme romanı olarak da adlandırılan bildungsromanın bir alt türü sayılan sanatçı romanı (Künstlerroman), bir sanatçının, sanat yolunda geçirdiği aşamaları ve sanata dair sorunlarını merkeze alır. James Joyce’un Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi (A Portrait of The Artist As a Young Man, 1916) adlı eseri bu türün klasiği sayılır. Türk edebiyatında da Tanzimat’tan Cumhuriyet’e uzanan süreçte birçok sanatçı romanına rastlamak mümkündür. Bunların ilki, Halit Ziya’nın, şair başkişisi Ahmet Cemil’in sanatsal kaygılarını dile getirdiği Mai ve Siyah (1896-1897) adlı romanıdır. Rıfat Ilgaz’ın, İkinci Dünya Savaşı yılları İstanbul’unda geçen Karartma Geceleri (1974) adlı romanı da öğretmen ve aynı zamanda şair olan başkişisi Mustafa Ural’ın, sanata dair görüşlerini ve bir sanatçı olarak duruşunu konu edinir. Bu yazıda, Mustafa Ural’ın, iki buçuk ay süren arayış öyküsü üzerinden, Karartma Geceleri’nin, sanatçı romanı olarak da okunabileceği tartışılacaktır.
Keywords : Bildungsroman, Künstlerroman, Rıfat Ilgaz, Karartma Geceleri