TÜRKİYE’DE UYGULANAN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMININ ÜSTBİLİŞ BAĞLAMINDA DÜZENLENMESİ

Authors : Nesrin Ozturk, Irem Bulut

Pages : 1622-1641

Doi:10.24315/tred.1173209

View : 65 | Download : 64

Publication Date : 2023-09-26

Article Type : Research

Abstract :üstbilişin kelime hazinesi, okuma bilinci ve becerileri, anlama, başarı ve öğrenme sorumluluğu üzerinde olumlu etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Üstbiliş bağlamında okul öncesi eğitim programının değerlendirilmesi ilerleyen yıllarda çocukların okul başarısını yorumlama ve destekleme açısından önemlidir. Bu çalışma, Türkiye’de uygulanan okul öncesi eğitim programının üstbiliş kuramı bağlamında değerlendirilmesini ve üstbiliş gelişimini destekleyecek şekilde düzenlenmesini amaçlar. Eğitim programına doküman analizi ile erişilmiş ve içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Kazanım ve göstergeler üstbiliş kuramı çerçevesinde 3 puanlayıcı tarafından değerlendirilmiş ve puanlayıcılar arası tutarlık hesaplanarak, kazanım ve göstergelerdeki üstbiliş bileşenleri hesaplanmıştır. 63 okul öncesi öğretim kazanımının %52’si üstbiliş gelişimini destekleme potansiyeline sahiptir. Üstbiliş gelişimini sosyal ve duygusal alan kazanımları en fazla ve bilişsel alan kazanımları kısıtlı şekilde destekleyebileceği bulunmuştur. Motor gelişim alanında üstbilişi destekleyecek kazanıma rastlanmamıştır. Üstbiliş gelişimini destekleyebilecek 33 kazanım göstergesinin 16’sı bilgi, 10’u beceri, ve 7’si deneyimle ilgilidir. Üstbiliş kuramı ve öğretimi çerçevesinde, programın her bir kazanımı için Ne, Neden, Ne zaman, ve Nasıl kuralı, düşünme dili, sesli düşünme ve öz değerlendirme ilkeleri doğrultusuna göstergeler önerilmiştir. Yenilenen programının etkinliğinin saptanması ve yaygınlaştırılması önerilir.
Keywords : okul öncesi, program, üstbiliş