Mustafa Sabri Efendi’nin Din Anlayışı

Authors : Metin Yurdagür, Ibrahim Bayram

Pages : 199-221

Doi:10.5281/zenodo.3866634

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Son dönem Osmanlı kelam âlimlerinden biri olan Mustafa Sabri Efendi, farklı alanlarda görüş beyan etmekle birlikte, fikirlerini daha çok inanç konuları üzerine yoğunlaştırmıştır. Muhafazakâr bir zihin yapısına sahip olan müellif, bununla birlikte kelamla ilgili çeşitli konulara dair farklı açılımlar getirmeyi de bilmiştir. Bu manada çok da sistemli olmayan bir şekilde din hakkındaki görüşlerini de ortaya koyan düşünür, bunu kimi zaman ilahi dinler, çoğu zaman ise İslâm özelinde dile getirmiştir. O, dinin değeri, akıl ve ilim karşısındaki konumu, Müslümanların yaşadığı sıkıntıların mensubu bulundukları dine bağlanmaması gerektiği, İslâm’da köklü değişiklikler yapılmasının yanlışlığı ile onun tabii ve fıtrî din şeklinde değil, akıl ve hikmete uygun din olarak takdimi gibi konular üzerinde durmuştur. İslâm’ın Hıristiyanlık ile mukayesesine de özel bir önem atfeden müellif, onları kutsal kitaplarının sıhhati, peygamberlere bakışı, ilah tasavvurları, akıl-ilim, din-devlet ayrımı karşısındaki konumları ve kadına bakışı gibi konular üzerinden ele almıştır. Ayrıca iki dinin ilim adamlarının akıl ve ilim noktasında aldıkları tavrı da inceleyen müellif, her manada İslâm ve ulemasını yücelten bir neticeye ulaşmıştır.
Keywords : Kelâm, Din, İslâm, Hıristiyanlık, Mustafa Sabri