OSMANLI DEVLETİ İLE SENÛSİYYE TARİKATI ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Authors : Kadir Özköse

Pages : 11-39

View : 22 | Download : 26

Publication Date : 2013-12-01

Article Type : Research

Abstract :On dokuzuncu yüzyıl Kuzey Afrika’sında ortaya çıkan son dönem tasavvuf akımlarından biri olarak Senûsiyye tarikatı, dinî, ilmî, içtimaî ve siyasî hayatta derin tesirler icra etmiş bir harekettir. Geleneksel tasavvuf anlayışının yanında modern dünyanın ortaya çıkardığı şartlar gereği toplumsal taleplere cevap veren bir tasavvuf çizgisini de benimsemiştir. Gerek teşkilat yapısı gerekse düşünce dünyası nedeniyle geniş taraftar kitlesi kazanan ve Osmanlı coğrafyasında varlık gösteren bir tarikat olarak tarikatın doğduğu Trablusgarb eyaletinin Osmanlı valileri tarikat şeyhleriyle doğrudan temas kurmuştur. Batının sömürge ve emperyal emellerine karşı şiddetli tavır gösteren, bir asra yakın bağımsızlık mücadelesine öncülük eden Senûsiyye, bölgedeki yerel yöneticiler, İstanbul’daki hilafet merkeziyle doğrudan temas kurmuş, Osmanlı devletinin ideallerine sadık kalmış, Osmanlı yetkilileri de tarikatın faaliyetlerine gereken ilgi ve desteği esirgememiştir. Makalemizde Senûsiyye meşayıhının Osmanlı yetkilileriyle gerçekleşen temaslarına, yardımlaşmalarına, haberleşmelerine, mektuplaşmalarına ve karşılıklı ziyaretleşmelerine yer vereceğiz.
Keywords : Osmanlı, Senûsiyye, Libya, Kuzey Afrika, Tasavvuf, Tarikat