Yabancı Ot İlaçlarına Dayanıklı Bazı Çeltik (Oryza sativa L.) Genotiplerinin Geliştirilmesi

Authors : Halil Sürek, Rasim Ünan, Necmi Beşer, Recep Kaya, Adnan Kara

Pages : 94-99

Doi:10.21566/tarbitderg.280246

View : 24 | Download : 7

Publication Date : 2016-11-25

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, çeltik tarlalarında sorun olan, kırmızı çeltik ve konvansiyonel çeltik yabancı ot ilaçlarına direnç gösteren yabancı otları kontrol etmek için, IMI (Imidozolinone) gurubu yabancı ot ilaçlarına dayanıklı çeltik çeşitleri geliştirmektedir. Bu araştırma, 2007 ve 2014 yılları arasında yürütülen 8 yıllık bir çalışmanın sonucunu içermektedir. Çalışmaya 2007 yılında, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsünde, IMI gurubu yabancı ot ilaçlarına dayanıklı bir çeşit ile ticari çeltik çeşitleri arasında gerçekleştirilen 13 kombinasyon melez yapımı ile başlanmıştır. Bu melez kombinasyonları kullanılarak, bir ıslah çalışması gerçekleştirilmiştir. Melez kombinasyonlarından elde edilen popülasyonların seleksiyonunda, modifiye edilmiş bulk  metodu kullanılmıştır. Bunun için F 2 ’de ekim ve hasat bulk şeklinde yapılmış ve F 3 ’de hasatta tek bitki seleksiyonuna başlanmıştır. Çalışmalar sonucunda; 2011 yılından itibaren durulmuş saf hatlar elde edilmeye başlanmıştır. Elde edilen hatlar, 2012 yılından itibaren, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme tarlasında, tesadüf blokları deneme deseninde, üç tekerrürlü olarak verim denemelerine alınmaya başlanmıştır. Denemelerde agronomik ve teknolojik özellikler bakımından gözlem ve değerlendirmeler yapılmıştır. 2014 yılı sonunda, elde edilen sonuçların değerlendirilmesi sonucu, IMI yabancı ot ilaçlarına dayanıklı 5 ümit var hat, tescile aday gösterilmiştir. Bunlardan ikisine, 2014 yılının aralık ayında üretim izni alınmıştır. Bu hatlar, çeltik verimi, agronomik ve teknolojik özellikler bakımından Türk üreticisi ve tüketicisinin beğenisini kazanacak seviyededirler.
Keywords : Çeltik (Oryza sativa L.), imidazolinone herbisit, IMI çeltik çeşidi