1536 Kapitülasyonları ve Cumhuriyet İdeolojisi -

Authors : Zeki Arikan

Pages : 11-28

Doi:10.1501/Tarar_0000000196

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2005-05-01

Article Type : Research

Abstract :Kanuni'nin 1536 yılında Fransa'ya imtiyaz olarak verdiği kapitülasyonlar Nicola Iorga 'nın çalışmalarından bu yana tartışılmaktadır. Bazı Fransız tarihçileri kapitülasyonların hiçbir zaman verilmediğini ve bunların sadece "hikaye" olduklarını iddia ediyorlar. Bir süre önce Joseph Matuz Kanuni Sultan Süleyman'ın iki önemli fermanı na dayanarak 1536'da kapitülasyonların tesis edildiğini ileri sürdü: "Bununla birlikte, Muhteşem Sultan Süleyman'ın şu ana kadar az bilinen iki fermanı 'kapitülasyonların' sadece var olduklarını vurgulamakla kalmıyor aynı zamanda hakkıyla ve gerçek olduklannı kanıtlıyor." Kapitülasyonların 1536 'da verildiği ve uygulandığı bir gerçektir. Diğer yandaıı Matuz' un ileri sürdüğü kanıtlar geçerli değildir çünkü her iki fermanda da yer alanlar Türkiye 'de çok uzun zaman önce yabancı Gayri-Müslümlere tanııımıştı. Bundan dolayı 1536 fermalllyla aslmda yeni bir şey kazanamamışlardı. Kapitülasyonlar 1923 'te Lozan'da kaldırıldı. Cumhuriyet nesli 1536 kapitülasyonlarıııı nasıl değerlendiriyor? Bu soruya cevap arayacağız.
Keywords : Kapitülasyonlar. Kanuni Sultan Süleyman, GayriMüslim, Cumhuriyet, Lozan