Osmanlı tıp literatüründe Türkçe yazılan ilk bahnâmenin güncel üroloji açısından değerlendirilmesi

Authors : M. Ihsan Karaman, Adem Az

Pages : 173-183

Doi:10.21673/anadoluklin.1076048

View : 33 | Download : 30

Publication Date : 2022-05-24

Article Type : Research

Abstract :Amaç : Çalışmamız, Musa b. Mes’ud tarafından çevrilen ve bilinen en eski Türkçe bahnâme örneğini güncel literatür ile mukayeseli olarak incelemektedir. Yöntemler : İlk olarak, çevirinin el yazması orijinal nüshası transkribe edildi. Transkribe metnin son hali bulgular bölümünde analiz edildi. Tartışma bölümünde ise bulgular seksoloji, üroloji ve androlojinin güncel bilgileri çerçevesinde incelendi ve yorumlandı. Bulgular : Eser daha ziyade cinsel sağlık ile ilgili destekleyici ve tedavi edici uygulamalardan bahsetmekle birlikte cinsellik ve cinsel yaşam ile ilgili tavsiyelerde de bulunmaktadır. Cinsel birleşme şekilleri, cinsel birleşme şekillerinin hangilerinin iyi ya da zararlı olduğu, cinsel ilişkinin zamanı ve sıklığı ile ilgili pek çok konu ele alınmıştır. Cinsel sağlığın korunması ile ilgili olarak da müellif özellikle cinsel gücün arttırılması ve erektil disfonksiyon konularında pek çok gıda, tekil ya da çoğul ilaç ve merhem önermektedir. Bunun yanı sıra kadın ve erkeğe yönelik diğer bir takım cinsel sağlık sorunlarına çözüm yolları bulmaya çalışmaktadır. Bu konular genel olarak sağlık bağlamında değerlendirilmekte, gerekli görüldüğü yerlerde dini bir bakış açısı da sağlanmaktadır. Sonuç : İlginç bir şekilde, yazarın cinsel sağlık ve bitkisel veya hayvansal ilaçlar konusundaki tavsiyeleri mevcut literatürle tutarlıdır. Bununla birlikte, eserde geçen bazı bilgi ve öneriler tamamen mantıksız ve bilim dışıdır. Sonuç olarak bu çalışma, Türkçeye ilk tercüme edilen bahnamenin özgün bir incelemesidir. Bahnameleri bu yöntemle inceleyen başka bir çalışma yoktur. Bu nedenle çalışmamızın araştırma literatürüne önemli bir katkı sağlayacağına inanıyoruz.
Keywords : androloji, bahnâme, cinsel hayat, cinsel sağlık, üroloji