First 100 Days of the COVID-19 Pandemic: An Evaluation of Preventive Measures Taken By Countries

Authors : Omer Atac, Sabanur Çavdar, Ayşe Zülal Tokaç

Pages : 228-237

Doi:10.21673/anadoluklin.733245

View : 33 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Bu çalışmanın amacı, pandeminin ilk 100 gününde en çok vaka görülen 20 ülkenin salgın verileri ve önleyici müdahalelerinin, demografik ve sağlık hizmeti kapasitesi verileriyle birlikte incelenmesidir. Gereç ve Yöntemler : Araştırmada ECDC’nin salgın verileri, OECD’nin sosyodemografik ve sağlık hizmeti kapasitesi verileri, Oxford COVID-19 Government Response Tracker veritabanının ise önlemlere dair verileri ve ‘Stringency Index’ puanı kullanılmıştır. Salgının başlangıcından itibaren ilk 1 ay içerisinde vaka görülen ülkeler erken, diğerleri geç olarak tanımlanmıştır. Bulgular: İlk 100 gün itibariyle toplam vaka sayısının en yüksek olduğu ülke ABD’dir (432.132). Çin’den sonra ilk ölüm bildiren ülke Fransa’dır. Vaka ölüm oranının en yüksek olduğu ülkeler Fransa (13,25), İtalya (12,67) ve Birleşik Krallık’tır (11,69). Ülkelerin, "toplam ölüm/toplam nüfus oranı” ile nüfus başına düşen yoğun bakım yatağı arasında negatif yönde güçlü bir ilişki saptanmıştır (r= -0,720; p= 0,008). 65 yaş ve üzeri nüfus oranı ile "toplam vaka/toplam nüfus oranı” ve "toplam ölüm/toplam nüfus oranı” arasında pozitif yönde orta derecede bir ilişki bulunmuştur (r= 0,687; p= 0,001; r= 0,635; p= 0,003). Geç gruptaki ülkelerde hem vaka hem de ölüm sayılarının logaritmik artışı erken grup ülkelere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha hızlıdır. Stringency Index, geç grup ülkelerde hem vaka sayısının logaritmik artış tarihlerinde hem de pandeminin 100. gününde daha yüksektir. Ülkelerin en erken aldıkları önlem, uluslararası seyahatlerin kısıtlanmasıdır. Türkiye, ilk vakasından önce en çok önlem alan ülke olup, dokuz önlemin üçünü uygulamıştır. Sonuç: Ülkelerin salgına yakalandıkları tarih, salgına karşı hazırlıklı olunması açısından önemlidir. Salgının geç başladığı ülkeler, erken başlayan ülkelerin yaşadığı tecrübeleri dikkate alarak önlemleri daha sıkı tutmalarına rağmen bu ülkelerde de vaka ve ölümlerin önüne geçilememiştir. Üstelik vaka ve ölümlerde artış erken grup ülkelere göre daha hızlı olmuştur. Bununla birlikte yaşlı nüfusun daha şiddetli etkilendiği bir sağlık sorununda, yaşlı nüfus yüzdesi yüksek ülkeler daha olumsuz etkilenmektedir. Pandeminin yayılımı ve seyrinde ülkelere özgü dinamikler olması nedeniyle, tüm sürecin anlaşılabilmesi salgını etkileyen tüm faktörlerin göz önünde bulundurulmasını gerekmektedir .
Keywords : COVID19, SARS-CoV-2, Stringency İndex, önleyici tedbirler