NİSÂ SÛRESİ ON BİRİNCİ ÂYETİ BAĞLAMINDA İKİ KIZIN MİRASTAKİ PAYI İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Muhammed Çuçak, Abdurrahim Kaplan

Pages : 127-138

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Kur’ân, diğer sahalara kaynaklık yaptığı gibi şerî hükümlere de kaynaklık etmiştir. Sahabenin Hz. Peygamber’e sorduğu sorulara bakılırsa, sahabenin saadet döneminde en çok ilgi duyduğu hususların başında ahkâm ayetlerini anlamaya çalışmak geldiği anlaşılmaktadır. Kur’an’ın cem edilmesiyle başlayan Kur’an’a yönelik ilmi faaliyetlerle beraber ahkâm ayetlerine olan ilgi daha da artmıştır. Bu uğurda her dönem âlimleri tarafından çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Kur’an’ın her konuya yaklaşımı farklıdır. Kimi konulara detaylı değinirken kimisine ise genel temas etmiş ve açıklamasını başka kaynaklara bırakmıştır. Kur’an’da detaylı olarak açıklandığı görülen konulardan biri de mirasla ilgili hükümlerdir. Miras hukuku, başlangıcı cahiliye dönemine hatta daha öncesine kadar uzanan bir hukuk alanıdır. Miras hukuku, İslam’ın ilk dönemlerinde cahiliye Arap kurallarına ve örfüne göre uygulanırken daha sonra bazı değişiklikler ilave edilerek icra edilegelmiş ve nihayet Nisâ sûresinin mirasla ilgili ayetinin inmesiyle son şeklini almıştır. Ayetlerde mirasla ilgili hükümlerin tafsili açıklandığı kabul edilmekle beraber bazı hususların kapalı kaldığı ve dolayısıyla üzerinde tartışma yaşandığı görülmektedir. İki kızın, erkek kardeşi olmaksızın tek başlarına kalması halinde, kızların mirastaki payının ne kadar olacağı durumu, üzerinde tartışma yaşanan hususlardan biridir. Tartışmanın bir tarafında İbn Abbâs (r.a.) varken öbür tarafında sahabe ve diğer âlimlerden oluşan çoğunluk vardır. İbn Abbâs, miras ayetinin başında yer alan "çoğul zamiri”, "fevka” ve "in” gibi harflerden yola çıkarak iki kızın payının terekenin yarısı olduğunu benimserken çoğunluk ayetin işaretini ve sünnetteki uygulamayı delil göstererek iki kızın payının terekenin üçte ikisi olduğunu savunmuşlardır. Çalışmamızda bu husus konu edinmiş, tarafların delillerine ve verilen cevaplara değinilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Miras, Tereke, Pay, Kız Kardeş, Erkek Kardeş