AŞIRI YARARLANMANIN SULHE ETKİSİ

Authors : Evren Koç

Pages : 307-330

Doi:10.52273/sduhfd..903365

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research

Abstract :Medeni usul hukuku teorisinde çifte karakterli bir işlem olarak tanımlanan sulh, kabul ve feragat maddi hukuk açısından bir hukuki işlem niteliğinde olduğundan irade bozukluğu sebepleriyle geçersiz hale gelebilmektedir. Bu işlemler arasındaki sulh, sözleşme niteliğinde olduğundan aynı zamanda aşırı yararlanma hükümlerine de tabidir. Bu sebeple Hukuk Muhakemeleri Kanun’da sulhün irade bozuklukları ve aşırı yararlanma sebebiyle iptal edilebileceği düzenlenmiştir. Öte yandan bir sözleşmede aşırı yararlanmanın mevcut olduğu durumda sömürülen tarafın elindeki imkanlar sadece iptal hakkı ile sınırlı değildir. Sömürülen taraf aynı zamanda edimler arası orantısızlığın giderilmesini de talep edebilir. Böylece her ne kadar HMK m. 315/2 sadece iptal hakkından bahsetmişse de sulhte de edimler arası orantısızlığın giderilmesi söz konusu olabilecektir. Bununla beraber sulhe ilişkin aşırı yararlanmadan kaynaklı taleplerin ileri sürülmesi usulü, sulhün usuli işlem yönü sebebiyle diğer maddi hukuk sözleşmelerine nazaran kısıtlanmış bulunmaktadır.
Keywords : aşırı yararlanma, sulh, hukuk yargılaması, usul sözleşmesi