TÜRKİYEDE HELİKOPTER EBEVEYNLİK EĞİLİMİ VE HELİKOPTER EBEVEYNLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ

Authors : Hasan Yilmaz

Pages : 133-160

Doi:10.21560/spcd.v20i54504.540233

View : 12 | Download : 16

Publication Date : 2020-05-26

Article Type : Research

Abstract :Çocuklarını yetiştirmede tutarsız bir otoriterlik ve aşırı korumacılık karışımıyla bilinen helikopter ebeveynlik tarzı; çocuğun yaşından bağımsız olarak onları kontrol etme ihtiyacı, onlara özerklik vermeme veya sınırlandırma, çocuklarını gerçekten sevmedikleri etkinlikleri yapmaya zorlama, farklı konularda ders aldırma veya başkalarıyla sosyalleşmesinden mahrum etme, akademik sonuçları her şeyden önemli ve öncelikli tutma, çocuklarının yaptıkları her şeyde haklı olduklarını düşünme eğilimi, okul öncesinden üniversiteye kadar her kademede öğretmen ve okul kurullarından sürekli olarak şikayette bulunma davranışlarıyla karakterize bir çocuk yetiştirme yaklaşımıdır. Yapılan araştırmanın amacı Türkiye’de helikopter ebeveynliğin yaygınlığını hem anne hem baba boyutunda ortaya koymaktır. Bu gelen amaç çerçevesinde anne babaların hangi konularda helikopter ebeveyn tutumlarının daha baskın olduğunun; yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, yerleşim yerinin özelliği gibi demografik değişkenlere göre tespit edilmesi hedeflenmiştir.  Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla Yaşları 11 ile 22 arasında değişen ve ortaokul ile lisans üstü eğitim seviyelerinde öğrenim gören 1600 kişiye Algılanan Helikopter Ebeveyn ölçeği uygulanmıştır. Ebeveynlerinin tutumunu helikopter olarak algılayan 666 katılımcının verileri üzerinde de tanımlayıcı istatistik değerleri, varyans analizi, t testi ve Scheffe test yöntemleri ile analizler yapılmıştır. Araştırmanın sonunda, Türkiye’de annelerin üçte birinin, babaların ise yedide birinin helikopter ebeveyn tutuma sahip olduğu, annelerin babalara kıyasla daha fazla helikopter tutum sergiledikleri gözlenmiştir. Ortaokulda öğrenci olan katılımcıların algıladıkları helikopter ebeveyn tutumları, diğer eğitim kademelerindeki katılımcılardan yüksek bulunmuştur. Tek çocuklu, büyük şehirlerde yaşayan ebeveynlerde helikopter tutum daha fazla gözlenirken helikopter ebeveyn tutumunun çocukların cinsiyetinden etkilenmediğini de saptanmıştır.
Keywords : Helikopter ebeveyn tutumları, Helikopter ebeveynlerin özellikleri