Patates Böceği [Leptinotarsa decemlineata Say.(Coleoptera: Chrysomelidae)]’nin Nevşehir İlinde Yaşamsal Etkileşim ve Çeşitliliği Üzerine Bir Ön Çalışma

Authors : Aysel Kekillioğlu, Mevlidiye Yilmaz

Pages : 100-107

View : 37 | Download : 11

Publication Date : 2018-05-15

Article Type : Research

Abstract :ÖZ: Patates böceği ( Leptinotarsa decemlineata Say.) patates bitkisinde önemli zararlar oluşturan bir böcek türüdür. Patates bitkisi, bu böcekler için tercih edilen en temel konukçudur. Bununla birlikte; Solanacaea familyasına ait farklı bitki türleri üzerinde de beslenebilmekte ve yaşamını sürdürebilmektedir. L. decemlineata popülasyonunu kontrol etmek amacı ile, insektisitler yaygın olarak kullanılmakta fakat bu ilaçlara karşı L. decemlineata tarafından çok hızlı direnç geliştirilmektedir. L. decemlineata ‘nın birçok doğal düşmanı olmasına rağmen; bunlar, L. decemlineata populayonunu kontrol etmede yeterli olamamaktadır. Bu bağlamda bu ön çalışma ile; patates üretimi ile öne çıkan Nevşehir ili ve çevresinde patates zararlısı L. decemlineata ’nın patates ile yaşamsal etkileşimini; biyolojik ve morfolojik gelişim sürecini belirlemek ve bu zararlı ile mücadelede yapılacak çalışmalara katkı sağlamak amaçlanmıştır. Patates böceğinin yaşam döngüsü kışlama dönemi sonrasında ergin bir birey olarak başlar ve 30 gün kadar sürer. 10-12 mm uzunluğunda olan L. decemlineata , sarımsı turuncu renklerdeki sert ve uzun her iki kanadında beş siyah çizgi bulundurmaktadır. L. decemlineata’ nın larvaları küçük, kırmızımsıdır ve olgunlaştığında yaklaşık 10 mm uzunluğa ulaşmaktadır. Olgun larva toprağın 4-8 cm kadar içine girmekte ve yaklaşık 2. günden sonra pupa haline gelmeye başlamaktadır. Gelişim süreçleri 5-8 gün aralığında olan L. decemlineata pupaları oval ve turuncumsudur. Yumurtalar; parlak turuncu renkte,  futbol topu şeklinde, 1.5-2.0 mm uzunluğunda ve 0.7 mm genişliğindedir. Dişi ergin bireyler yumurtalarını, 9-49’lu kümeler halinde bitki yapraklarının alt yüzeyine bırakmakta ve yumurtaları tutturmak için sarımsı bir yapışkan madde kullanmaktadır. L. decemlineata larvası yumurtadan çıkmadan önceki son 12 saatte gözle görülür hale gelebilmektedir.  Doğal arazi şartları altında dişiler 200-500 tane yumurta bırakabilmektedir.  
Keywords : Patates böceği, Leptinotarsa decemlineata Say., çevre, biyolojik çeşitlilik, sürdürülebilir tarım, Nevşehir.