Hadis, Tefsir ve Siyer İlişkisi Üzerine Bir Deneme

Authors : Rukiye Oğuzay

Pages : 45-68

Doi:10.56288/siyer.1453104

View : 125 | Download : 90

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research

Abstract :Hz. Peygamber’in söz, fiil ve takrirlerini konu edinen hadis ilmi, onun hayatını, mücadelesini, tebliğ faaliyetlerini ve savaşlarını ele alan siyer ilmiyle şüphesiz yakın bir irtibat içerisindedir. Her iki ilim de diğeri açısından kaynaklık değeri taşımaktadır. Kur’ân âyetlerini açıklama ve yorumlama ilmi olan tefsir ise âyetlerin nâzil olduğu dönemi konu edinen hadis ve siyer ilminden istifade ettiği gibi bu ilimlere katkı sağlaması bakımından son derece önemlidir. Dolayısıyla bu üç ilmi birbirinden bağımsız olarak ele almak doğru olmasa gerektir. Nitekim son zamanlarda hadis-siyer, hadis-tefsir, siyer-tefsir ilişkileri üzerine araştırmalar yapıldığı görülmektedir. Bu araştırma ise, örnek bir olay üzerinden üç disiplin arasındaki irtibatın irdelenmesi bakımından önem taşımaktadır. Hz. Peygamber’in görevlendirdiği bazı seriyyelerde İslâm’a girdiğini belirttiği halde öldürülen kimselerle ilgili haberler, araştırmanın temel konusunu teşkil etmektedir. Aynı konu merkezinde siyer-tefsir ilişkisi başka bir araştırmada ele alındığından burada ilgili meselenin hadis rivayetleri üzerinden tetkiki yapılmış, siyer ve tefsir kaynaklarından elde edilen veriler hadis kaynaklarındakilerle karşılaştırılmıştır. Böylece dönemle ilgili olayların ve meselelerin doğru tespiti noktasında hadis ilminin her iki alana ne gibi katkılar sağlayabileceği veya bu alanlardan nasıl yararlanabileceği örnek hadiseler merkezinde değerlendirilmiştir. Tefsir, hadis ve siyer kaynaklarında ele alınan bazı tarihi hadiselerin karşılaştırmalı bir yöntemle ele alındığı bu çalışma, üç ilim arasındaki irtibatın boyutunu göstermesi bakımından önem arz etmektedir. Hedefi ise bu alanlarda yapılan araştırmalarda disiplinler arası yöntemin önemine dikkat çekmektir. Nitekim araştırmada elde edilen sonuca göre tarihi süreçte bu disiplinlerin meseleyi büyük oranda kendi perspektiflerinden ve kendi alanındaki kaynakları esas alarak değerlendirdikleri görülmüştür. Dolayısıyla bu alanlarda disiplinler arası çalışmalar gereklilik arz etmektedir.
Keywords : Tefsir, Hadis, Siyer, Seriyye.