Abdurrahman b. Hâlid’in Hayatı, Kişiliği ve Faaliyetleri

Authors : Barış Çakan

Pages : 153-176

Doi:10.56288/siyer.1116300

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2022-07-01

Article Type : Research

Abstract :Abdurrahman b. Hâlid, meşhur sahâbî Hâlid b. Velîd’in oğludur. O, gerek genç yaşlarında Suriye cephesindeki İslâm fetihlerinde gösterdiği yararlılık, gerek sonraki yıllarda Muâviye b. Ebî Süfyân’ın yürüttüğü iktidar mücadelesindeki desteği, gerekse Anadolu’da Bizans’a karşı düzenlenen seferlerde ortaya koyduğu başarılarla dikkat çeken sahâbîlerden biridir. Ancak onun hayatı ve faaliyetleri İslâm Tarihindeki başka olay ve kişilerin gölgesinde kalmış, bu sebeple günümüzde az tanınan sahâbîlerden biri olmuştur. Çocukluğu Mekke’de, gençliğinin bir kısmı Medine’de geçen Abdurrahman on bir yaşındayken Hz. Peygamber’e (sas) yetişmiş ve sahâbî olmuştur. Eli silah tutar tutmaz, babasıyla birlikte İslâm fetihlerine katılmıştır. 636 senesindeki Yermük Savaşı’nda on sekiz yaşındayken küçük bir askeri birliğe komuta etmekle görevlendirilmiştir. Babasının vefatından sonraki yıllarda ise sürekli Muâviye b. Ebî Süfyân’ın yanında yer aldığı anlaşılmaktadır. Muâviye’ye sadık bir kimse olarak Hz. Osman dönemindeki iç karışıklıklarda ve Hz. Ali ile olan iktidar mücadelesinde Muâviye’nin safında yer almış, hatta onun en önde gelen adamlarından biri olmuştur. Hayatı boyunca Muâviye’nin emrinden ayrılmayan Abdurrahman, onun hilafeti döneminde Anadolu’daki Bizans topraklarına sevk edilen birçok akında komutanlık yapmış ve başarılı bir mücadele ortaya koymuştur. Ancak bu başarıları daha sonra Muâviye’nin onu potansiyel bir rakip olarak görmesine sebep olmuş ve Muâviye’nin emriyle zehirletilerek öldürülmüştür. Bu çalışmada Abdurrahman ile ilgili rivayetlerden hareketle onun tarihî kimliği ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır.
Keywords : İslâm Tarihi, Abdurrahman b. Hâlid, Muâviye, Sıffîn, Hıms