İslam Öncesi Mekke’de Dinin Ekonomik Hayat Üzerindeki Belirleyici Etkisi

Authors : Hasan Kiliç

Pages : 37-58

View : 22 | Download : 36

Publication Date : 2022-01-01

Article Type : Research

Abstract :Mekke halkının ticarete yönelmesini sağlayan en önemli etken beldenin tarım ve hayvancılık yapmaya izin vermeyen arazi yapısı ve iklimidir. Coğrafî şartlardaki bu olumsuzluğa rağmen kutsal mekân Kâbe’nin Mekke sınırları içerisinde yer alması, belde halkını bölge insanı nezdinde farklı ve ayrıcalıklı bir konuma taşımıştır. Sahip oldukları bu prestijden istifade eden Mekke halkı, dinin inanç ve ibadet boyutuyla ilgili çeşitli kurallar belirlemişlerdir. Bu kuralların önemli bir bölümü ekonomiye katkı sağlayan unsurlardan oluşmaktadır. Öyle ki bölgedeki tüm insanların güven içerisinde seyahat edebildikleri hac mevsiminde ekonomik faaliyetlere dayalı çeşitli pazarlar kurmuşlardır. Bu pazarlara daha fazla katılım sağlayabilmek için, savaş ve kan dökmenin yasak olduğu haram ayları, nesî uygulaması ile senenin alışveriş yapmaya müsait zaman dilimlerine tehir etmişlerdir. Aynı zamanda Kâbe’yi bölgedeki çeşitli kabilelere ait putlardan oluşan bir mâbede dönüştürerek, putları ziyaret edenlerin hediye takdimini zorunlu hale getirmişlerdir. Mekke’ye hac görevini ifa için gelen insanların tatbik etmeleri gereken kurallarda da ekonomiye kaynak sağlayan anlayışın izlerine rastlanmaktadır. Bu yönüyle makale İslâm öncesi Mekke’deki dinî hayat ve ritüellerin ekonomik faaliyetlerle olan ilgi ve ilişkisini tespit etmeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Tarih, Mekke, Dinî Hayat, Ekonomi, Haram Aylar.