İSLAM KELÂMINDA KOZALİTE PROBLEMİ

Authors : Cemalettin Erdemci

Pages : 11-32

View : 24 | Download : 14

Publication Date : 2016-04-12

Article Type : Other

Abstract :Kelâm kozmolojisinde ele alınan konulardan biri de sebepliliktir. Kelâmcılar sebep-sonuç (illet-malul) başlığı altında bu konuyu işlerken tabiatta meydana gelen değişim ve dönüşümleri izah etmekten çok, insanların fiillerinin, irade ve istitaatla olan ilişkisini ele almışlardır. Onlar tabiatta görülen sebepliliği daha çok cevher ve cisimlerin özelliklerini incelerken ya da evrende mekanik bir zorunluluğun olduğu, kainatta görülen değişim ve dönüşümlerin cisimlerin sahip oldukları tabiatlardan kaynaklandığını iddia eden dehriyye, ehlu’t-tıba’, ashabu’l-heyula ile olan polemiklerinde onlara karşı çıkarken dile getirmişlerdir. Onlar âlemde meydana gelen bütün değişimleri Allah’ı hesaba katmadan açıklayan felsefi düşüncelerden rahatsızlık duymuşlardır. Bundan dolayı da kelâmcıların sebep-sonuç arasındaki zorunluluğa karşı çıkarken neyi amaçladıklarını, bununla neye dikkat çekmek istediklerini dikkate almak zorunludur.
Keywords :