BİPOLAR BOZUKLUĞU OLAN HASTALARIN MİZAÇ VE BAĞLANMA ÖZELLİKLERİ İLE OKSİTOSİN DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI

Authors : Ayşe Rümeysa Yaman, Duru Kuzugüdenlioğlu Ulusoy, Feyza Dönmez

Pages : 289-300

Doi:10.17343/sdutfd.571075

View : 23 | Download : 8

Publication Date : 2020-09-01

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Bu çalışmanın amacı bipolar bozukluğu (BPB) olan erkek olgularda bağlanma biçimlerini ve bu bağlanma biçimlerinin mizaç özellikleri ve oksitosin ile ilişkisini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda bipolar bozukluk hastalarının bağlanma biçimiyle mizaç ve oksitosin arasındaki ilişkinin sağlıklı bireylerle karşılaştırılarak incelenmesi hedeflenmiştir. Yöntem: Bu çalışmaya 30 bipolar bozukluk tanılı erkek hasta ve 30 erkek kontrol grubu dâhil edilmiştir. Psikiyatri polikliniğinde izlenen hastalarda 18 yaşın üzerinde olmak, metabolik veya endokrin hastalığın olmaması, remisyon döneminde (ötimi) olmak şartları aranmıştır. Tanı görüşmesi DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) ile yapılmıştır. Mizaç değerlendirilmesi TEMPS-A mizaç ölçeği ile, bağlanma değerlendirilmesi Erişkin Bağlanma Biçimi Ölçeği (EBBÖ) kullanılarak yapılmış, serum oksitosin düzeyi ELISA yöntemi ile bakılmıştır. Bulgular: BPB olgularda güvensiz bağlanmanın sağlıklı bireylerde olduğundan daha sık olduğu bulunmuştur. BPB olguların kaçıngan ve kaygılı/ikircikli bağlanma puanları sağlıklı kontrollerden yüksek bulunmuştur. Kontrol grubunda bireylerinde güvensiz bağlanan bireylerin siklotimik mizaç puanların daha yüksek olduğu saptanmıştır. BPB olgular ve kontrol grubu bireylerinde bağlanma biçimi puanları ile serum oksitosin düzeyi arasında ilişki bulunamamıştır. Her iki grup için medeni durum, eğitim durumu, aile durumu, yetiştiği ortam (kimlerin yanında yetiştiği) değişkenleri ile güvenli veya güvensiz bağlanmalar arasında fark gösterilememiştir. Tartışma: Güvensiz bağlanma biçiminin ve duygudurum bozukluklarının birbirlerini çift yönlü olarak olumsuz etkiledikleri yorumu yapılmıştır. BPB olgularda sikotimik mizacın güvensiz bağlanmayı artırdığı saptanmıştır. Hem bipolar olgularda hem kontrol grubunda hipertimik mizaç puanlarının güvenli bağlanma ile ilişkili bulunması, BPB’da hipertimik mizacın sağlıklı ilişki kurma ile bağlantılı olabileceğini düşündürmüştür. Bağlanma biçimi puanları ile oksitosin düzeyleri arasında ilişkinin olmaması bunun yanında olguların sendromal veya subsendromal afektif patolojilere sahip olması bağlanma üzerine etkide mizaç özelliklerinin belirleyici olduğunu akla getirmektedir.
Keywords : Bipolar bozukluk, bağlanma, mizaç, oksitosin