Kim: Yeni Savaşlarda Asil Vekil Sorunu

Authors : Deniz Alca

Pages : 25-48

View : 23 | Download : 16

Publication Date : 2020-05-04

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, yeni savaşlar olarak tarif edilen yeni çatışma düzeninin biçimlerinden biri olan vekâlet savaşının incelenmesi, avantajlarının ve dezavantajlarının tartışılmasıdır. Bununla beraber bu yeni biçimin yarattığı güvenlik meselelerinin tartışılması da hedeflenmiştir. Konunun ve konu etrafında incelenecek ana temanın belirlenmesinde; günümüz dünyasında gittikçe yakıcı bir sorun haline gelen "insani güvenlik” meselesi ve vekâlet savaşının bu mesele üzerindeki olumsuz etkisi; belirleyici olmuştur. Konunun incelenmeye değer bulunmasının bir diğer nedeni ise dilimizde üretilmiş özgün çalışmalar bakımından vekâlet savaşı çerçevesi ile ilgili çok sınırlı çalışma bulunmasıdır. Çalışmada öncelikle yeni savaşlarda asil/vekil sarmalında bulanıklaşan temel bir meseleye, düşmanın "kim” olduğuna ışık tutulmaya, daha sonra ise güvenliğin insani ve ulusal çerçevede nasıl sağlanabileceğine dair tutarlı bir yol haritası çizebilmeye yardımcı olacak bir tartışma yürütülmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, çalışmada öncellikle vekâlet teorisi ve siyasal teoriye etkisi ortaya konmuş daha sonra ise vekâlet teorisin temel sorunlarından biri olan, vekâlet maliyetleri ve bunların ne dereceye kadar engellenebileceği tartışılmıştır. Ardından, yeni savaşlarda "vekil” kullanmanın sebepleri ve modern savaş düzenini dönüştürerek vekâlet savaşlarını ortaya çıkaran çerçeve incelenmiştir vekâlet savaşları nedenleri bakımından incelendiğinde, savaşın politik ve iktisadi maliyetlerinin düşürülmesi nedeniyle sapılan bir yol olarak görünmektedir. Sonuçları bakımından incelendiğinde ise ulus-devletlerin savaş tekelleri olma vasıflarını kaybetmeleri, şiddetin simetrik savaş kalıplarını kale almayan gruplar tarafından uygulanır hale gelmesi, yürürlükte olan uluslararası hukukun ihlali gibi ciddi insani, iktisadi ve politik maliyetleri olduğu görülmektedir.
Keywords : Yeni Savaşlar, Vekâlet Savaşı, Çatışma, İnsani Güvenlik