AN ASSESMENT OF EASTERN MEDITERRANEAN MARITIME BOUNDARY DELIMITATION AGREEMENT BETWEEN TURKEY AND LIBYA

Authors : Zekiye Nazlı Kansu

Pages : 51-84

View : 21 | Download : 7

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Doğu Akdeniz hidrokarbon keşifleri, son yılların en önemli konularından birisidir. Doğu Akdeniz’de, hidrokarbon kaynaklarına ilişkin, deniz yetki alanı uyuşmazlıkları yaşanmaktadır. Bu uyuşmazlıkların başında Türkiye-Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) deniz yetki alanı çatışması gelmektedir. Türkiye, bölgede devam eden çatışmaya ve buna ilişkin faaliyetlere karşın Kasım 2019’da Libya ile MEB anlaşması imzalamıştır. Anlaşma ile, Türkiye ve Libya denizden komşu olarak, iki kıyıdaş devlet haline gelmiştir. Anlaşma, Doğu Akdeniz’deki bütün, politik ve ekonomik denklemi değiştirecek potansiyele sahiptir. Özellikle enerji kaynakları ekseninde bölgede şekillenen bölgesel ve küresel güçlerin rekabeti, anlaşmadan etkilenecektir. Bölgede, ABD, Rusya, AB gibi küresel güçlerin ve yürüttükleri vekalet savaşlarına ilişkin dengelerin de değişeceği açıktır. Devrim sonrası Libya’da devam eden İç Savaş, anlaşmanın etkeni ve edilgeni konumundadır. Anlaşmaya büyük tepki gösteren GKRY, Yunanistan, Fransa, Mısır ile ABD, Rusya, İsrail gibi ülkelerin de bölgedeki çıkarlarının zedelendiği ve planlarının bozulduğu görülmektedir. Çalışma, Türkiye-Libya Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası’nın, bölgesel ve küresel aktörler ve dinamiklere etkisini öngörülerle birlikte ele almaktadır. Anlaşmanın, Doğu Akdeniz hidrokarbon faaliyetlerine, Libya İç Savaşı’na, EastMed Boru Hattı projesine ve Türkiye-GKRY-KKTC-Yunanistan deniz yetki alanları çatışmasına etkisini incelemektedir. Araştırmada, anlaşmanın hukuki açıdan geçerliliği, Libya’nın siyasi konjonktürü ve Türkiye ile ilişkileri de ele alınmakla birlikte, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki önemi ve konumu, anlaşmanın önemi ortaya konularak değerlendirilmektedir.
Keywords : Doğu Akdeniz, MEB, Türkiye, Libya, Enerji