Kur’an’ın Mekke’de Yazılması ve Medine’de Çoğaltılması Üzerine Bazı Değerlendirmeler

Authors : Mehmet Altuntaş

Pages : 257-289

Doi:10.18498/amauifd.503983

View : 21 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Research

Abstract :Kur’an ilimleri ve tarihi konusunda eser yazan âlimlerin çoğu, Kur’an’ın Mekke’de yazılması hususunu fazlaca gündeme getirmemişlerdir. Şüphesiz bu durum Kur’an’ın yazımıyla ilgili rivayetlerin ve yazı bilenlerin yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Buradan hareketle bazı Müslüman âlimler ve müsteşrikler, Kur’an’ın Medine’de yazılmaya başlandığını iddia etmişlerdir. Kur’an’ın yazılmaya başlama tarihi olarak âlimler genelde risaletin beşinci yılını esas almaktadırlar. Şüphesiz bu tarih, Hz. Ömer’in Müslüman oluşuna yönelik olarak anlatılan ve üzerinde Tâ-hâ Sûresi’nin yazılı olduğu sahifeyle ilgilidir. Kaynaklarda bu tarihten önce Kur’an’ın yazıldığına dair bir rivayet bulunmamaktadır. Ancak, her ne kadar konuyla ilgili rivayetler yeterli olmasa da, Mekkî ayetlerdeki bazı kelime ve ifadeler, Kur’an’ın daha erken dönemlerden itibaren Mekke’de yazıldığına işaret etmektedir. Bazı âlimler, Hz. Osman döneminde Kur’an’ın çoğaltılması esnasında Tevbe 128-129 ve Ahzab 23. ayetlerin sadece Ebû Huzeyme’de bulunduğunu ifade etmektedirler. Bu, makul bir durum değildir. Çünkü ayetlerin tamamı Hz. Peygamber ve Hz. Ebû Bekir döneminde olmak üzere iki kez yazılmıştır. Dolayısıyla bu ayetlerin Hz. Osman döneminde yazılı olarak sadece bir kişide bulunması tarihî gerçeklerle bağdaşmamaktadır. Öte taraftan vahyin yazıldığı söylenen hayvanların kürek kemikleri, yassı taşlar gibi yazı malzemeleri dinî, ticarî, edebî bir kimliğe sahip olan Mekke şehrinin kültür seviyesi ve gelenekleriyle uyum arz etmemektedir. Bedir savaşında esir düşen müşriklerin en azından bir kısmının okuma-yazma bilmesi Mekke’deki yazı bilenlerin sayısının iddia edilenden daha yüksek olduğunu göstermektedir.
Keywords : Tefsir, Kur’an, Parşömen, İşlenmiş Deri, Cem‘