Arap Dilinde Zamir Üzerine Yapılan Atıfla İlgili Tartışmalar

Authors : Enes Erdim

Pages : 45-57

Doi:10.18498/amauifd.503784

View : 21 | Download : 20

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Research

Abstract :Arap dilinde atf-ı nesak diye isimlendirilen kelime veya cümleleri birbirine bağlama işleminde, merfû’ muttasıl ve mecrûr muttasıl zamirler üzerine nasıl atıfta bulunulacağı meselesi bu dilin iki büyük mektebi olan Basra ve Kûfe dil ekolleri arasında tartışma konusu olmuştur. Basralılar merfû’ muttasıl zamir üzerine atıf yapılabilmesi için bu zamirle atfedilen sözcüğün arasına bir fasılanın girmesi gerektiğini iddia etmişlerdir. Söz konusu fasıla yaygın olarak zamir biçiminde görülür. Bazense, mef’ûlün bih veya temyiz gibi bir öğe ya da لا –ı nâfiye olabilir. Kûfelilere göre ise böyle bir şarta gerek olmadan mutlak olarak atıf yapılabilir. Bu konuda başta Kur’ân olmak üzere birçok fasih Arap kelamında örneklere rastlanabilir. Mecrûr muttasıl zamir üzerine atıf yapılabilmesi içinse Basralılara göre câr edatının tekrarlanması gerekir. Câr edatının, isim ya da harf olması arasında fark yoktur. Kûfeliler böyle bir işleme gerek olmadan atıfta bulunabileceği kanaatlerine bağlı olarak bu konuda Arap kelamından deliller ortaya koymaya çalışmışlardır.  Bu çalışmada Basra ve Kûfelilerin konuyla ilgili tezleri delilleriyle birlikte detaylı olarak ortaya konarak değerlendirme yoluna gidilmiştir.
Keywords : Arap Dili, Atf-ı Nesak, Zamir, Basra, Kûfe, İhtilaf